صفات امام علیه السلام درس هشتم

 بسم الله الرحمن الرحیم

اللهم صل علی کهف الحصین و غیاث المضطر المستکین

حجتک و کلمتک الناموس الاکبر الامام القائم المنتظر حجه بن الحسن العسکری

ارواح العالمین لتراب مقدمه الفدا

اللهم عجل فرجه و سهل مخرجه و اجعلنا من خیر اعوانه و انصاره و الفائزین لمشاهدته

و الممتثلین لاوامره.

اعتقادات/صفات امام علیه السلام/جلسه هشتم

شجره طیبه
أَلَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی السَّماءِ تُؤْتی‏ أُکُلَها کُلَّ حینٍ بِإِذْنِ رَبِّها وَ یَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ         «24 و 25  / ابراهیم»

کلینی و صفار و ابن بابویه از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده اند که حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود: من اصل و ریشه آن درختم، و جناب امیر علیه السلام فرع آن است و امامان از فرزندان ایشان شاخه های آنند و علم ائمه میوه آنند، و مؤمنان برگهای آنند، آیا درخت بغیر اینها چیزی می باشد؟

راوی گفت: نه والله، حضرت فرمود که: بخدا سوگند مؤمنی که متولد می شود یک برگ آن درخت بهم می رسد و مؤمنی که می میرد یک برگ از آن درختش می افتد و کم می شود.

عیاشی از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که: شجره طیبه، مثلی است که خدا برای اهل بیت پیغمبر زده است؛ و شجره خبیثه، مثلی است که برای دشمنان ایشان زده است.

و در مجمع البیان از حضرت باقر علیه السلام روایت کرده است که: شجره خبیثه مثل بنی امیه است.

علامه مجلسی در بیان روایات وارده در این باب می فرمایند : اعدای خبیثه ایشان را به آن شجره خبیثه ملعونه تشبیه فرموده، بعضی از آن ملاعین به منزله ریشه اند مثل ابوبکر و عمر، و بعضی به منزله ساقند مانند بنی امیه، و بعضی به منزله شاخه اند مانند بنی عباس و امثال ایشان. و شیعیان گمراه آنها به منزله برگهای آن درختند، و میوه آن درخت که عبارت از شبهات و شکوک و علوم باطله ایشان است به منزله حنظل ناگوار که قاتل اهل ضلالت است.

 

المناقب لابن شهرآشوب الْفَضْلُ بْنُ الرَّبِیعِ وَ رَجُلٌ آخَرُ قَالا حَجَّ هَارُونُ الرَّشِیدُ وَ ابْتَدَأَ بِالطَّوَافِ وَ مُنِعَتِ الْعَامَّةُ مِنْ ذَلِکَ لِیَنْفَرِدَ وَحْدَهُ فَبَیْنَمَا هُوَ فِی ذَلِکَ إِذِ ابْتَدَرَ أَعْرَابِیٌّ الْبَیْتَ وَ جَعَلَ یَطُوفُ مَعَهُ فَقَالَ الْحَاجِبُ تَنَحَّ یَا هَذَا عَنْ وَجْهِ الْخَلِیفَةِ فَانْتَهَرَهُمُ الْأَعْرَابِیُّ وَ قَالَ إِنَّ اللَّهَ سَاوَى بَیْنَ النَّاسِ فِی هَذَا الْمَوْضِعِ فَقَالَ‏ سَواءً الْعاکِفُ فِیهِ وَ الْبادِ  فَأَمَرَ الْحَاجِبَ بِالْکَفِّ عَنْهُ فَکُلَّمَا طَافَ الرَّشِیدُ طَافَ الْأَعْرَابِیُّ أَمَامَهُ فَنَهَضَ إِلَى الْحَجَرِ الْأَسْوَدِ لِیُقَبِّلَهُ فَسَبَقَهُ الْأَعْرَابِیُّ إِلَیْهِ وَ الْتَثَمَهُ ثُمَّ صَارَ الرَّشِیدُ إِلَى الْمَقَامِ لِیُصَلِّیَ فِیهِ فَصَلَّى الْأَعْرَابِیُّ أَمَامَهُ فَلَمَّا فَرَغَ هَارُونُ مِنْ صَلَاتِهِ اسْتَدْعَى الْأَعْرَابِیَّ فَقَالَ الْحُجَّابُ أَجِبْ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ فَقَالَ مَا لِی إِلَیْهِ حَاجَةٌ فَأَقُومَ إِلَیْهِ بَلْ إِنْ کَانَتِ الْحَاجَةُ لَهُ فَهُوَ بِالْقِیَامِ إِلَیَّ أَوْلَى قَالَ صَدَقَ فَمَشَى إِلَیْهِ وَ سَلَّمَ عَلَیْهِ فَرَدَّ عَلَیْهِ السَّلَامَ فَقَالَ هَارُونُ أَجْلِسُ یَا أَعْرَابِیُّ فَقَالَ مَا الْمَوْضِعُ لِی فَتَسْتَأْذِنَنِی فِیهِ بِالْجُلُوسِ إِنَّمَا هُوَ بَیْتُ اللَّهِ نَصَبَهُ لِعِبَادِهِ فَإِنْ أَحْبَبْتَ أَنْ تَجْلِسَ فَاجْلِسْ وَ إِنْ أَحْبَبْتَ أَنْ تَنْصَرِفَ فَانْصَرِفْ فَجَلَسَ هَارُونُ وَ قَالَ وَیْحَکَ یَا أَعْرَابِیُّ مِثْلُکَ مَنْ یُزَاحِمُ الْمُلُوکَ قَالَ نَعَمْ وَ فِیَّ مُسْتَمَعٌ قَالَ فَإِنِّی سَائِلُکَ فَإِنْ عَجَزْتَ آذَیْتُکَ قَالَ سُؤَالُکَ هَذَا سُؤَالُ مُتَعَلِّمٍ أَوْ سُؤَالُ مُتَعَنِّتٍ قَالَ بَلْ سُؤَالُ مُتَعَلِّمٍ قَالَ اجْلِسْ مَکَانَ السَّائِلِ مِنَ الْمَسْئُولِ وَ سَلْ وَ أَنْتَ مَسْئُولٌ‏ فَقَالَ هَارُونُ أَخْبِرْنِی مَا فَرْضُکَ قَالَ إِنَّ الْفَرْضَ رَحِمَکَ اللَّهُ وَاحِدٌ وَ خَمْسَةٌ وَ سَبْعَةَ عَشَرَ وَ أَرْبَعٌ وَ ثَلَاثُونَ وَ أَرْبَعٌ وَ تِسْعُونَ وَ مِائَةٌ وَ ثلاثون [ثَلَاثَةٌ] وَ خَمْسُونَ عَلَى سَبْعَةَ عَشَرَ وَ مِنِ اثْنَیْ عَشَرَ وَاحِدٌ وَ مِنْ أَرْبَعِینَ وَاحِدٌ وَ مِنْ مِائَتَیْنِ خَمْسٌ‏ وَ مِنَ الدَّهْرِ کُلِّهِ وَاحِدٌ وَ وَاحِدٌ بِوَاحِدٍ قَالَ فَضَحِکَ الرَّشِیدُ وَ قَالَ وَیْحَکَ أَسْأَلُکَ عَنْ فَرْضِکَ وَ أَنْتَ تَعُدُّ عَلَیَّ الْحِسَابَ قَالَ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ الدِّینِ کُلَّهُ حِسَابٌ وَ لَوْ لَمْ یَکُنِ الدِّینُ حِسَاباً لَمَا اتَّخَذَ اللَّهُ لِلْخَلَائِقِ حِسَاباً ثُمَّ قَرَأَ وَ إِنْ کانَ مِثْقالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ أَتَیْنا بِها وَ کَفى‏ بِنا حاسِبِینَ‏  قَالَ فَبَیِّنْ لِی مَا قُلْتَ وَ إِلَّا أَمَرْتُ بِقَتْلِکَ بَیْنَ الصَّفَا وَ الْمَرْوَةِ فَقَالَ الْحَاجِبُ تَهَبُهُ لِلَّهِ وَ لِهَذَا الْمَقَامِ قَالَ فَضَحِکَ الْأَعْرَابِیُّ مِنْ قَوْلِهِ فَقَالَ الرَّشِیدُ مِمَّا ضَحِکْتَ یَا أَعْرَابِیُّ قَالَ تَعَجُّباً مِنْکُمَا إِذْ لَا أَدْرِی مَنِ الْأَجْهَلُ مِنْکُمَا الَّذِی یَسْتَوْهِبُ أَجَلًا قَدْ حَضَرَ أَوِ الَّذِی اسْتَعْجَلَ أَجَلًا لَمْ یَحْضُرْ فَقَالَ الرَّشِیدُ فَسِّرْ مَا قُلْتَ قَالَ أَمَّا قَوْلِی الْفَرْضُ وَاحِدٌ فَدِینُ الْإِسْلَامِ کُلُّهُ وَاحِدٌ وَ عَلَیْهِ خَمْسُ‏ صَلَوَاتٍ وَ هِیَ سَبْعَ عَشْرَةَ رَکْعَةً وَ أَرْبَعٌ وَ ثَلَاثُونَ سَجْدَةً وَ أَرْبَعٌ وَ تِسْعُونَ تَکْبِیرَةً وَ مِائَةٌ وَ ثَلَاثٌ وَ خَمْسُونَ تَسْبِیحَةً وَ أَمَّا قَوْلِی مِنِ اثْنَیْ عَشَرَ وَاحِدٌ فَصِیَامُ شَهْرِ رَمَضَانَ مِنِ اثْنَیْ عَشَرَ شَهْراً وَ أَمَّا قَوْلِی مِنَ الْأَرْبَعِینَ وَاحِدٌ فَمَنْ مَلَکَ أَرْبَعِینَ دِینَاراً أَوْجَبَ اللَّهُ عَلَیْهِ دِینَاراً وَ أَمَّا قَوْلِی مِنْ مِائَتَیْنِ خَمْسَةٌ فَمَنْ مَلَکَ مِائَتَیْ دِرْهَمٍ أَوْجَبَ اللَّهُ عَلَیْهِ خَمْسَةَ دَرَاهِمَ وَ أَمَّا قَوْلِی فَمِنَ الدَّهْرِ کُلِّهِ وَاحِدٌ فَحَجَّةُ الْإِسْلَامِ وَ أَمَّا قَوْلِی وَاحِدٌ مِنْ وَاحِدٍ فَمَنْ أَهْرَقَ دَماً مِنْ غَیْرِ حَقٍّ وَجَبَ إِهْرَاقُ دَمِهِ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى‏ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ‏ فَقَالَ الرَّشِیدُ لِلَّهِ دَرُّکَ وَ أَعْطَاهُ بَدْرَةً فَقَالَ فَبِمَ اسْتَوْجَبْتُ مِنْکَ هَذِهِ الْبَدْرَةَ یَا هَارُونُ بِالْکَلَامِ أَوْ بِالْمَسْأَلَةِ قَالَ بِالْکَلَامِ قَالَ فَإِنِّی سَائِلُکَ عَنْ مَسْأَلَةٍ فَإِنْ أَتَیْتَ بِهَا کَانَتِ الْبَدْرَةُ لَکَ تَصَدَّقْ بِهَا فِی هَذَا الْمَوْضِعِ الشَّرِیفِ وَ إِنْ لَمْ تُجِبْنِی عَنْهَا أَضَفْتَ إِلَى الْبَدْرَةِ بَدْرَةً أُخْرَى لِأَتَصَدَّقَ بِهَا عَلَى فُقَرَاءِ الْحَیِّ مِنْ قَوْمِی فَأَمَرَ بِإِیرَادِ أُخْرَى وَ قَالَ سَلْ عَمَّا بَدَا لَکَ فَقَالَ أَخْبِرْنِی عَنِ الْخُنْفَسَاءِ تَزُقُّ أَمْ تُرْضِعُ وَلَدَهَا فَحَرِدَ  هَارُونُ وَ قَالَ وَیْحَکَ یَا أَعْرَابِیُّ مِثْلِی مَنْ یُسْأَلُ عَنْ هَذِهِ الْمَسْأَلَةِ فَقَالَ سَمِعْتُ مِمَّنْ سَمِعَ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ ص یَقُولُ مَنْ وَلِیَ أَقْوَاماً وُهِبَ لَهُ مِنَ الْعَقْلِ کَعُقُولِهِمْ وَ أَنْتَ إِمَامُ هَذِهِ الْأُمَّةِ یَجِبُ أَنْ لَا تُسْأَلَ عَنْ شَیْ‏ءٍ مِنْ أَمْرِ دِینِکَ وَ مِنَ الْفَرَائِضِ إِلَّا أَجَبْتَ عَنْهَا فَهَلْ عِنْدَکَ لَهُ الْجَوَابُ قَالَ هَارُونُ رَحِمَکَ اللَّهُ لَا فَبَیِّنْ لِی مَا قُلْتَهُ وَ خُذِ الْبَدْرَتَیْنِ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى لَمَّا خَلَقَ الْأَرْضَ خَلَقَ دَبَّابَاتِ الْأَرْضِ الذی مِنْ غَیْرِ فَرْثٍ وَ لَا دَمٍ خَلَقَهَا مِنَ التُّرَابِ وَ جَعَلَ رِزْقَهَا وَ عَیْشَهَا مِنْهُ فَإِذَا فَارَقَ الْجَنِینُ أُمَّهُ لَمْ تَزُقَّهُ وَ لَمْ تُرْضِعْهُ وَ کَانَ عَیْشُهَا مِنَ التُّرَابِ فَقَالَ هَارُونُ وَ اللَّهِ مَا ابْتُلِیَ أَحَدٌ بِمِثْلِ هَذِهِ الْمَسْأَلَةِ وَ أَخَذَ الْأَعْرَابِیُّ الْبَدْرَتَیْنِ وَ خَرَجَ فَتَبِعَهُ بَعْضُ النَّاسِ وَ سَأَلَهُ عَنِ اسْمِهِ فَإِذَا هُوَ مُوسَى بْنُ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع فَأُخْبِرَ هَارُونُ بِذَلِکَ فَقَالَ وَ اللَّهِ لَقَدْ کَانَ یَنْبَغِی أَنْ تَکُونَ هَذِهِ الْوَرَقَةُ مِنْ تِلْکَ الشَّجَرَةِ.

بحار الأنوار (ط - بیروت) ؛ ج‏48 ؛ ص141

 

«هارون‎الرشید» خلیفه مقتدر عباسی، در یکی از سال‌های حکومت خود، به قصد حج از بغداد حرکت کرد و صد هزار نفر سپاه را با خود برد تا قدرت خود را به علوی‌ها نشان دهد. هیچ‌کس حق نداشت بر خلیفه تقدم و پیشی گیرد، تا رسید به مکه و داخل مسجدالحرام شد؛ ملتزمین او راه را باز می‎کردند و نمی‎گذاشتند کسی بر او سبقت گیرد.

در این میان یک نفر اعرابی بر خلیفه سبقت گرفت وهر جا هارون طواف می‎کرد، اعرابی پیش از خلیفه در محل رکن می‎ایستاد، در محل لمس حجرالاسود قبل از خلیفه حجَر را می‎بوسید و ادعیه وارده را می‎خواند.

دربان کعبه با خشونت گفت: ای عرابی از پیش روی خلیفه کنار برو. آن اعرابی گفت: خداوند در این موضع، مساوات و برابری را برای تمام بشر قرار داده و فرموده: «سَواءً الْعاکِفُ فِیهِ وَ الْبادِ [حج/25] آن را براى همه مردم مساوى قرار دادیم اعم از کسانى که در آن‌جا زندگى مى‏‌کنند و یا از نقاط دور وارد مى‏‌شوند»

هارون به مقام ابراهیم آمد، اعرابی بر او سبقت گرفت و به نماز ایستاد و خلاصه در تمام اعمال و افعال بر خلیفه سبقت می‎گرفت.

خلیفه چون جسارت و شهامت عرب را دید، پس از فراغت از طواف، او را خواست. حاجب نزد آن مرد عرب آمد و گفت: ای اعرابی امیرالمومنین تو را می‎خواند.

اعرابی گفت من با او حاجتی ندارم، اگر او با من کار دارد نزد من بیاید. حاجب، سخن مرد عرب را به خلیفه رساند، هارون گفت: راست می‎گوید و برخاست و به نزد مرد عرب رفت، سلام کرد و جواب سلام شنید.

گفت: آیا اجازه می‎دهی بنشینم؟ مرد عرب گفت: این خانه نه ملک من است و نه تو، می‎خواهی بنشین و می‎خواهی برو.
هارون نشست، آن‌گاه گفت: ای اعرابی، چه چیز تو را بر امیر جسور کرده که مزاحم سلاطین می‎شوی؟ آیا مثل تو بر خلیفه سبقت می‎گیرد؟

مرد عرب گفت: آری، چرا که من و خلیفه در این‌جا یکسانیم. هارون عصبانی شد وگفت: از تو سوالی می‎کنم، اگر جواب ندادی تو را عقاب می‎کنم. اعرابی گفت: سوال تو، سوال برای یادگیری‌ست یا سوال برای اذیت و متکبّرانه؟ گفت: سوال یک شاگرد است.
اعرابی گفت: در این‌صورت مانند شاگردی بنشین که از استادش دانش می‎آموزد و هر چه دلت خواست بپرس.

هارون گفت: واجبات تو کدام است؟

اعرابی گفت: 1ـ 5ـ 17ـ 34‎ـ 89 ‎ـ 135ـ از 17؛ از 12، 1؛ از 40،1؛ از 200، 5؛ از همه عمر یک و یک به یک.

هارون بلند بلند خندید و گفت: من از واجبات می‎پرسم، تو از اعداد می‎شماری؟

اعرابی گفت: ای خلیفه، مگر نمی‎دانی بنای جهان روی حساب است و دین بر اساس حساب استوار شده است؟ اگر حسابی نبود، در قرآن نمی‎فرمود: «و إنْ کانَ مثقالَ حبَّهٍ مِن‎ْ خرْدَلٍ أتَیْنابِها وَ کَفی بِنا حاسِبینَ [انبیاء/47] و اگر(ظلم ظالمان) به اندازه دانه خردلی باشد، آن‌را حاضر می‎کنیم و ما خود کافی هستیم در حالی‌که حساب‌گریم».

هارون که امپراطور چهل و چهار کشور اسلامی بود و بیش از هشتصد میلیون زیر فرمان او بودند و به ابر نیز خطاب می‎کرد: ببار که هر کجا بباری بر سرزمین‎های تحت سلطه من باریده‎ای، از این عرب با شهامت بسیار تعجب کرد و گفت: خوب، بگو بدانم این اعداد که شمردی بیان‌گر چیست؟ و اگر نتوانستی بیان کنی امر می‎کنم، بین صفا و مروه تو را گردن بزنند.

حاجب گفت: ای خلیفه، از این مقام بترس. مبادا او را در حرم امن الهی گردن بزنی.

اعرابی خندید، هارون گفت: چرا خندیدی؟

مرد عرب گفت: «تعجب می‎کنم از آن‌که،‌ از میان شما دو نفر کدام‌یک جاهل‎تر و نادان‎تر هستید، آن‌که اجل نیامده را می‎بخشد یا آن‌که تعجیل در سرنوشت دیگری می‎کند با این‌که از سرنوشت افراد بی‌خبر است؟

هارون که از شدت غضب نمی‎دانست چه کند گفت: اکنون شرح اعداد را بگو.

مرد عرب گفت: «اما این که گفتم یک، آن دین اسلام است و در اسلام پنج فریضه(پنج نماز) در 5 وقت(صبح، ظهر، عصر، مغرب، شام) وارد شده که 17 رکعت است؛ 34 سجده دارد و 94 تکبیر و 135 تسبیح.

اما این که گفتم: از 12 یکی، مراد روزه ماه رمضان است که از 12 ماه فقط یک ماه است.

اما این‌که گفتم از 40 یکی مراد این است، از چهل دینار واجب است یک دینار به عنوان زکات داده شود و از 200 درهم واجب است

پنج درهم به مستحقین پرداخت کرد.

اما این‌که گفتم از تمام عمر یکی، مراد «حَجَّهُ الاسلام» است که چون مسلمان مستطیع شد، در عمر یک بار باید حج برود.
اما این‌که گفتم یکی به یکی، مراد این است که اگر یکی، دیگری را کشت، باید او را قصاص کرد.

هارون که مبهوت جواب‎‎های مرد عرب شده بود گفت: به خدا قسم خوب فهمیدم و درک کردم، آن‌گاه دستور داد کیسه‎ای زر به مرد عرب بدهند.
مرد عرب گفت: ای خلیفه این کیسه درهم و دینار را برای چه به من می‎بخشی؟ برای آن که خوب صحبت کردم یا برای آن که جواب مساله تو را دادم؟

هارون گفت: برای شیرینی کلام تو.

مرد عرب گفت: اکنون من هم از تو سوالی می‎کنم، اگر جواب دادی کیسه زر از آن خودت باشد و اگر جواب ندادی بگو کیسه زر دیگری هم به من بدهند.

هارون گفت: قبول می‎کنم، بپرس.

اعرابی پرسید: ای خلیفه، بگو بدانم «خُنَفْساء» (سوسک) با پستان، به بچه خود شیر می‎دهد یا دانه را در دهان او می‎گذارد؟
هارون متحیر ماند و گفت: ای اعرابی از مثل من خلیفه چنین سوال می‎کنند؟

اعرابی گفت: من از کسانی شنیدم که آن‌ها از پیغمبر خدا(صلی‎الله‌علیه‌وآله) شنیدند که آن حضرت فرمود: «کسی که امیر و پیشوا و خلیفه قومی می‎شود، باید عقل او به اندازه عقل تمام مردم بوده باشد» و تو پیشوا و خلیفه این قوم هستی، لازم است هر چه از تو می‎پرسند جواب بدهی.

هارون که خجل شده بود گفت: نه والله نمی‎دانم، آیا خودت جواب آن را می‎دانی؟ اگر گفتی، این دو کیسه زر از آن تو خواهد بود.
مرد عرب گفت: پروردگار عالمیان برخی حیوانات زمین را نه از راه پستان و نه از راه دانه‎های حبوبات رزق می‎دهد، بلکه رزق آن حیوانات را در خودشان قرار داده که چون از جنین مادر خارج می‎شوند، از درون خود قوت و غذا می‎گیرند و رشد می‎کنند و زندگی آن‌ها از خاک تأمین می‎شود مانند «خنفساء» که از پستان خود تغذیه می‎‎‎‎کند.

 هارون گفت: والله، این‌گونه مساله‎ای را تاکنون از کسی نشنیده بودم.

 پس مرد عرب دو کیسه زر را گرفت و برخاست و در کنار دیوار کعبه بین فقراء مکه تقسیم نمود.

هارون به اطرافیان خود گفت: در مورد این مرد عرب تحقیق کنید واز اسم او بپرسید.

پس چون از مردم در مورد آن مرد عرب پرسیدند،‌ گفتند: این شخص موسی بن جعفر(علیه‌السلام) است.

هارون گفت: به خدا قسم من می‎دانستم چنین شخصی، باید میوه شجره طیّبه باشد.

درس نامه امامت

مجموعه دروس امامت، پیرامون صفات امام علیه السلام در بخش "آموزشکده معارف الهی" قابل مشاهده است. شایان ذکر است این دروس تنها شامل سرفصل مطالب ارائه شده در جلسات است. در شرح و توضیحِ فقرات، رعایت اختصار کرده ایم ودر بعضی موارد روایت بدون ترجمه ارائه شده است. بنابراین لازمه استفاده از این مطالب، حضور در کلاس هاست.

صفات امام درس هفتم

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهم صل علی کهف الحصین و غیاث المضطر المستکین

حجتک و کلمتک الناموس الاکبر الامام القائم المنتظر حجه بن الحسن العسکری

ارواح العالمین لتراب مقدمه الفدا

اللهم عجل فرجه و سهل مخرجه و اجعلنا من خیر اعوانه و انصاره و الفائزین لمشاهدته و الممتثلین لاوامره.

اعتقادات/صفات امام علیه السلام/جلسه هفتم

ماء معین، بئر معطله، قصر مشید

تفسیر قمى: در آیه: قُلْ أَ رَأَیْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ ماؤُکُمْ غَوْراً فَمَنْ یَأْتِیکُمْ بِماءٍ مَعِینٍ‏ نوشته است یعنى اگر امام شما غائب شود چه کسى میتواند امامى مانند آن بیاورد.

محمّد بن جمهور از فضالة بن ایوب نقل میکند که از حضرت رضا علیه السّلام راجع به آیه: قُلْ أَ رَأَیْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ ماؤُکُمْ غَوْراً فَمَنْ یَأْتِیکُمْ بِماءٍ مَعِینٍ‏ پرسیده شد فرمود ماؤکم یعنى ابواب شما که منظور ائمه علیهم السّلام است که ابواب اللَّه بین خدا و خلقند فَمَنْ یَأْتِیکُمْ بِماءٍ مَعِینٍ‏ یعنى چه کسى براى شما علم امام را مى‏آورد.

غیبت طوسى: علی بن جعفر از برادر خود موسى بن جعفر علیهما السّلام تأویل آیه: قُلْ أَ رَأَیْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ ماؤُکُمْ غَوْراً فَمَنْ یَأْتِیکُمْ بِماءٍ مَعِینٍ‏ را پرسید فرمود اگر امام خود را نیابید دیگر از سرچشمه زلال او آب ننوشید چه میکنید؟!

از کنز جامع الفوائد: از یحیى حلبى از حضرت صادق همین روایت را نقل میکند که اگر امام شما غائب شد چه کسى امامى جدید براى شما مى‏آورد.

توضیح: آب که کنایه از علم است بجهت اشتراک این دو در علت بودن براى زندگى است زیرا آب سبب زندگى جسم و علم سبب زندگى روح است (معین) در آیه یعنى آب جارى روى زمین.

مناقب: عبد العظیم حسنى باسناد خود از حضرت صادق نقل کرد در مورد آیه:

وَ أَنْ لَوِ اسْتَقامُوا عَلَى الطَّرِیقَةِ لَأَسْقَیْناهُمْ ماءً غَدَقاً اگر پایدار باشند بر ولایت علی دلهاى آنها را شاداب از آب ایمان میکنیم طریقه ولایت على بن ابى طالب و اوصیاء است.

تفسیر قمى: وَ بِئْرٍ مُعَطَّلَةٍ وَ قَصْرٍ مَشِیدٍ و چاه واگذار شده و قصر بلند مینویسد این مثالى براى آل محمّد است. بِئْرٍ مُعَطَّلَةٍ چاهى است که آب از آن برداشته نشود و آن امامى است که غائب باشد که از نور علم او استفاده نمیشود تا وقت ظهور (و قصر مشید) یعنى کاخ بلند که مثل براى امیر المؤمنین و ائمه و فضائل منتشر آنها در دو جهانست و اشاره باین آیه است: لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ‏ تا پیروز کند دین اسلام را بر همه ادیان.

امام ناطق از این خانواده بقصر بلند تشبیه گردیده و امام خاموش به چاهى که آب از آن کشیده نشود.

هفت روایت در همین مورد از بصائر و اختصاص و معانى الاخبار نقل شد که در یکى بئر معطله بامام خاموش و قصر مشید بامام ناطق تأویل گردیده.

توضیح: ابتداى آیه چنین است: فَکَأَیِّنْ مِنْ قَرْیَةٍ أَهْلَکْناها وَ هِیَ ظالِمَةٌ فَهِیَ خاوِیَةٌ عَلى‏ عُرُوشِها وَ بِئْرٍ مُعَطَّلَةٍ وَ قَصْرٍ مَشِیدٍ.

توضیح: بنا بر تأویل ائمه علیهم السّلام ممکن است منظور از هلاک اهل قریه هلاک معنوى باشد یعنى گمراه شدن آنها که از امام صامت و ناطق بهره نمیبردند وجه تشبیه نیز آشکار است.

زیرا تشبیه زندگى معنوى را بزندگى ظاهر نموده و منافع روحى را به منافع جسمى.

 

 

 

 

 

نمونه هایی از بهره بردن از  ماء معین در عصر غیبت

تشرف ملا احمد مقدس اردبیلی

سید میر علام تفرشی، که از شاگردان فاضل مقدس اردبیلی (ره) است، می‌گوید:

شبی در صحن مقدس امیرالمؤمنین (علیه السلام) راه می رفتم. خیلی از شب گذشته بود. ناگاه شخصی را دیدم که به سمت حرم مطهر می آید. من نیز به سمت او رفتم، وقتی نزدیک شدم، دیدم استاد ما ملا احمد اردبیلی است.

خود را از او مخفی کردم، تا آن که نزدیک در حرم رسید و با این که در بسته بود، بازشد و مقدس اردبیلی داخل حرم گردید.

دیدم مثل این که با کسی صحبت می کند. بعد از آن بیرون آمد و در حرم هم بسته شد. به دنبال او براه افتادم، به طوری که مرانمی دید.

تا آن که از نجف اشرف بیرون آمد و به سمت کوفه رفت.

وارد مسجد جامع کوفه شد و در محرابی که حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) شربت شهادت نوشیده اند، قرار گرفت، دیدم راجع به مسأله ای با شخصی صحبت می کند وزمان زیادی هم طول کشید.

بعد از مدتی از مسجد بیرون آمد و به سمت نجف اشرف روانه شد.

من نیز به دنبالش می رفتم، تا نزدیک مسجد حنانه رسیدیم (مسجدی که دیوارش خم شده است وعلت آن این است که وقتی جنازه امیرالمؤمنین (علیه السلام) را برای دفن در نجف اشرف، ازآن جا عبور می دادند، دیوار این مسجد، روی ارادت به آن حضرت خم شد). در آن جاسرفه ام گرفت، به طوری که نتوانستم خود را نگه دارم.

همین که صدای سرفه مرا شنید، متوجه من شد و فرمود: آیا تو میر علامی؟ عرض کردم: بلی.

فرمود: این جا چه کار داری؟

گفتم: از وقتی که داخل حرم مطهر شده اید، تا الان با شمابودم، شما را به حق صاحب این قبر (امیرالمؤمنین (علیه السلام)) قسم می دهم، اتفاقی را که امشب پیش آمد، از اول تا آخر به من بگویید.

فرمود: می‌گویم، به شرط آن که تا زنده ام آن را به کسی نگویی.

من هم قبول کردم و باایشان عهد و میثاق نمودم.

وقتی مطمئن شد، فرمود: بعضی از مسائل بر من مشکل شد و در آنها متحیر ماندم ودر فکر بودم که ناگاه به دلم افتاد به خدمت امیرالمؤمنین (علیه السلام) بروم و آنها را ازحضرتش بپرسم.

وقتی که به حرم مطهر آن حضرت رسیدم، همان طوری که مشاهده کردی، در به روی من گشوده و داخل شدم.

در آن جا به درگاه الهی تضرع نمودم، تا آن حضرت جواب سؤالاتم را بدهند.

در آن حال صدایی از قبر مطهر شنیدم که فرمود: به مسجد کوفه برو و مسائلت را از قائم بپرس، زیرا او امام زمان تو است.

به نزد محراب مسجد کوفه آمده و آنها را از حضرت حجت (علیه السلام) سؤال نمودم، ایشان جواب عنایت کردند و الان هم برمی‌گردم.

تشرف علامه حلی

یکی از کسانی که مشرف شد محضر حضرت بقیه الله (ارواحنا فداه) علامۀ حلی است (افتخار مکتب اهل بیت)  علامۀ حلی یک وقت خبر به گوشش رسید، یه نفر از دشمنان و معاندین اهل بیت کتابی نوشته و در اون کتاب اهانت های زیادی به ساحت مقدس اهل بیت نموده. علامۀ حلی زنده و بیدار و سینه سپر کرد  و در کمین، یک دفعه ناراحت شد و با هر وضعی که بود این کتاب رو به دست آوردن، کتاب خطی بود و در اختیار کسی نمی گذاشتند  . اما او با زحمت زیادی این کتاب رو به دست آورد تا یک شبه بخواند و کتاب را پس بدهد. علامه که دید در این کتاب اهانت های زیادی به اهل بیت کرده، گفت باید ردیه اش رو بنویسم اما وقت ندارم  اما تند تند شروع به نسخه برداری از کتاب کردم. بعد از 4 ساعت نوشتن چشم و دستم خسته شد، م قهوه درست کردم بخورم که دیدم عربی از پله های خانه آمد بالا کنارم نشست و به من گفت علامۀ حلی چی مینویسی؟ گفتم یه کتابی هست که دارم از روش نسخه برداری می کنم. میگه بهم گفت بده من در نوشتن کمکت کنم، کتاب را به او دادم. گفتم نمیشه چون باید از نظر جمله بندی و برنامه مرتب باشه. گفت بده یک خط برات بنویسم ببین بلدم یا نه، یه خط نوشت و دیدم چقدر زیبا و به جا نوشت. گقت از این خطی که نوشتم بهتر هم میتونم بنویسم، میگه دیدم یک خطی زیر اون خط نوشت بهتر از اون خط. گفت باز از این خطی که نوشتم بهتر هم میتونم بنویسم، میگه دیدم یک خط دیگه ای نوشت بهتر از اون دو خط. به علامه حلی گفت بگیر بخواب، میگه من هم خوابیدم. وقتی که بیدار شدم دیدم جوان عربه رفته، میگه دوتا ناراحتی برام پیش اومد یکی اینکه مهمان نوازی نکردم و دیگری که خیلی مهمّه اینکه کتابم موند و ای کاش من نخوابیده بودم حتماً این عرب یک صفحه نوشت و رفت. آمدم سراغ کتاب ده صفحه زدم دیدم نوشته، پنجاه صفحه زدم دیدم نوشته، صد صفحه زدم دیدم نوشته و اومدم خط آخر رو با کتاب مقایسه کردم دیدم همش رو نوشته. دیدم در آخر صفحه پایین اون کتاب یه امضایی وجود داره، تو اون امضا نوشته (حجه ابن الحسن).  

صفات امام درس ششم

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهم صل علی کهف الحصین و غیاث المضطر المستکین

حجتک و کلمتک الناموس الاکبر الامام القائم المنتظر حجه بن الحسن العسکری

ارواح العالمین لتراب مقدمه الفدا

اللهم عجل فرجه و سهل مخرجه و اجعلنا من خیر اعوانه و انصاره و الفائزین لمشاهدته و الممتثلین لاوامره.

اعتقادات/صفات امام علیه السلام/جلسه ششم

--- ادامه بحث تذکر! ---

این علم به افاضه خداست و خدا اگر بخواهد به یک مورچه علمی می دهد که به نبی خود نداده

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْوَهَّابِ الْقُرَشِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا مَنْصُورُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْأَصْفَهَانِیُّ الصُّوفِیُّ قَالَ حَدَّثَنِی عَلِیُّ بْنُ مَهْرَوَیْهِ الْقَزْوِینِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا دَاوُدُ بْنُ سُلَیْمَانَ الْغَازِی‏ قَالَ سَمِعْتُ عَلِیَّ بْنَ مُوسَى الرِّضَا ع یَقُولُ عَنْ أَبِیهِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِیهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع‏ فِی قَوْلِهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ فَتَبَسَّمَ ضاحِکاً مِنْ قَوْلِها وَ قَالَ لَمَّا قَالَتِ النَّمْلَةُ یا أَیُّهَا النَّمْلُ ادْخُلُوا مَساکِنَکُمْ لا یَحْطِمَنَّکُمْ سُلَیْمانُ وَ جُنُودُهُ وَ هُمْ لا یَشْعُرُونَ‏ حَمَلَتِ الرِّیحُ صَوْتَ النَّمْلَةِ إِلَى سُلَیْمَانَ ع وَ هُوَ مَارٌّ فِی الْهَوَاءِ وَ الرِّیحُ قَدْ حَمَلَتْهُ فَوَقَفَ وَ قَالَ عَلَیَّ بِالنَّمْلَةِ فَلَمَّا أُتِیَ بِهَا قَالَ سُلَیْمَانُ یَا أَیُّهَا النَّمْلَةُ أَ مَا عَلِمْتِ أَنِّی نَبِیُّ اللَّهِ وَ أَنِّی لَا أَظْلِمُ أَحَداً قَالَتِ النَّمْلَةُ بَلَى قَالَ سُلَیْمَانُ ع فَلِمَ حَذَّرْتِهِمْ ظُلْمِی‏ فَقُلْتِ‏ یا أَیُّهَا النَّمْلُ ادْخُلُوا مَساکِنَکُمْ‏ قَالَتِ النَّمْلَةُ خَشِیتُ أَنْ ینظر [یَنْظُرُوا] إِلَى زِینَتِکَ فَیَفْتَتِنُوا بِهَا فَیَبْعُدُونَ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ تَعَالَى ثُمَّ قَالَتِ النَّمْلَةُ أَنْتَ أَکْبَرُ أَمْ أَبُوکَ دَاوُدُ قَالَ سُلَیْمَانُ بَلْ أَبِی دَاوُدُ قَالَتِ النَّمْلَةُ فَلِمَ زِیدَ فِی حُرُوفِ اسْمِکَ حَرْفٌ عَلَى حُرُوفِ اسْمِ أَبِیکَ دَاوُدَ قَالَ سُلَیْمَانُ مَا لِی بِهَذَا عِلْمٌ قَالَتِ النَّمْلَةُ لِأَنَّ أَبَاکَ دَاوُدَ ع دَاوَى جُرْحَهُ‏ بِوُدٍّ فَسُمِّیَ دَاوُدَ وَ أَنْتَ یَا سُلَیْمَانُ أَرْجُو أَنْ تَلْحَقَ بِأَبِیکَ قَالَتِ النَّمْلَةُ هَلْ تَدْرِی لِمَ سُخِّرَتْ لَکَ الرِّیحُ مِنْ بَیْنِ سَائِرِ الْمَمْلَکَةِ قَالَ سُلَیْمَانُ مَا لِی بِهَذَا عِلْمٌ قَالَتِ النَّمْلَةُ یَعْنِی عَزَّ وَ جَلَّ بِذَلِکَ لَوْ سَخَّرْتُ لَکَ جَمِیعَ الْمَمْلَکَةِ کَمَا سَخَّرْتُ لَکَ هَذِهِ الرِّیحَ لَکَانَ زَوَالُهَا مِنْ یَدِکَ کَزَوَالِ الرِّیحِ فَحِینَئِذٍ تَبَسَّمَ‏ ضاحِکاً مِنْ قَوْلِها.¹

از داود بن سلیمان غازى مروى است که گفت از حضرت على بن موسى الرضا (ع) شنیدم که از پدرش موسى بن جعفر از پدرش جعفر بن محمد (ع) در قول حقتعالى‏ فَتَبَسَّمَ ضاحِکاً مِنْ قَوْلِها روایت میکرد که آن جناب فرمود مورچه گفت‏ یا أَیُّهَا النَّمْلُ ادْخُلُوا مَساکِنَکُمْ لا یَحْطِمَنَّکُمْ سُلَیْمانُ وَ جُنُودُهُ‏ اى مورچگان داخل خانه‏هاى خود شوید که سلیمان و لشکریان او شما را پایمال نکنند باد صداى این مورچه را بگوش سلیمان (ع) رسانید در حالتى که باد سلیمان را برداشته در هوا عبور میداد سلیمان بایستاد و بفرمود این مورچه را نزد من آورید چون مورچه را نزدش آوردند فرمود اى مورچه آیا نمیدانى که منم پیغمبر خدا و احدى را ظلم و ستم نمیکنم مورچه عرض کرد بلى میدانستم فرمود پس چرا مورچگان را از ظلم من ترسانیدى و گفتى‏ ادْخُلُوا مَساکِنَکُمْ لا یَحْطِمَنَّکُمْ سُلَیْمانُ وَ جُنُودُهُ‏ مورچه گفت ترسیدم که چون زینت ترا به بینند فریفته شوند و از خدا دور شوند پس از آن مورچه عرض کرد که تو بزرگترى یا پدرت داود فرمود بلکه پدرم داود بزرگتر است عرض کرد پس چرا در حروف اسم تو یکحرف زیادتر است از اسم داود پدرت فرمود مرا باین نکته دانائى نیست عرض کرد.

لان حروف داود داوى جرحة بود فسمى داود و انت ارجوا ان تلحق الى ابیک‏

باین جهت است که پدر تو داود درد خود را بدوستى خدا مداوا کرد پس او را داود نامید اى سلیمان امیدوارم که تو ملحق شوى بپدر خودت «مترجم گوید» حاصل جواب مورچه اینست که داود اصلش داوى جرحه‏ بود بوده است پس چون ملاحظه اصل او شود حروف اسم تو زیادتى بر حروف اسم او ندارد و یا اینکه مقصود او این بوده است که تو حلال ظاهرى خود را زیاد کرده و مثل او باطن را بمحبت خدا زینت نداده پس زیادتى حرفى از حروف اسم تو بر اسم او کنایه از زیادتى ظاهر تست بر ظاهر او و این ظاهر را باید رها کرده و بر پدرت ملحق شوى و مانند او باطل را بمحبت خدا زینت دهى پس از آن مورچه عرض کرد آیا میدانى چرا باد را خدا از میان سائر اجزاء مملکت از براى تو مسخر گردانید سلیمان فرمود مرا باین مطلب دانائى نیست مورچه عرض کرد که مقصود خدا این بود که اگر جمیع مملکت را از براى تو مسخر میگردانیدم مانند باد که از براى تو مسخر گردانیدم زوال همه مملکت تو مثل زوال باد میبود و چون باد از دست تو میرفت پس سلیمان را از قول مورچه خنده گرفت.²

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی عُمَیْرٍ الْکُوفِیِ‏  عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْوَلِیدِ السَّمَّانِ‏  قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع‏: مَا یَقُولُ‏ النَّاسُ‏ فِی‏ أُولِی‏ الْعَزْمِ‏ وَ صَاحِبِکُمْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع قَالَ قُلْتُ مَا یُقَدِّمُونَ عَلَى أُولِی الْعَزْمِ أَحَداً قَالَ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى قَالَ لِمُوسَى‏ وَ کَتَبْنا لَهُ فِی الْأَلْواحِ مِنْ کُلِّ شَیْ‏ءٍ مَوْعِظَةً  وَ لَمْ یَقُلْ کُلَّ شَیْ‏ءٍ مَوْعِظَةً وَ قَالَ لِعِیسَى‏ وَ لِأُبَیِّنَ لَکُمْ بَعْضَ الَّذِی تَخْتَلِفُونَ فِیهِ‏  وَ لَمْ یَقُلْ کُلَّ شَیْ‏ءٍ وَ قَالَ لِصَاحِبِکُمْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع‏ قُلْ کَفى‏ بِاللَّهِ شَهِیداً بَیْنِی وَ بَیْنَکُمْ وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْکِتابِ‏  وَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ‏ وَ لا رَطْبٍ وَ لا یابِسٍ إِلَّا فِی کِتابٍ مُبِینٍ‏  وَ عِلْمُ هَذَا الْکِتَابِ عِنْدَه‏.³

از رسول خدا راجع به آیه « و من عنده علم من الکتاب » سؤال کردند، فرمودند: کسی که قسمی از علم کتاب نزد اوست وصى برادرم سلیمان بن داود (آصف بن برخیا) است. (که توانست با آن قسم از علم، تخت ملکه سبا را در چشم بر هم زدنی نزد حضرت سلیمان حاضر کند) گفتم یا رسول اللَّه در گفتار دیگری خداوند می فرماید: « بگو بس است به خدا گواه میان من و شما و کسى که نزد او است علم کتاب » فرمودند : آن کس برادرم على بن ابى طالب است.

حال از خود امیر المومنین علیه  السلام پرسیده می شود: در بین همه این فضائلی که شما دارید و قابل شمارش نیست، بالاترین فضیلت شما چیست؟ حضرت علیه السلام این آیه را تلاوت کردند :

" وَ یَقُولُ الَّذینَ کَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلاً قُلْ کَفی‏ بِاللَّهِ شَهیداً بَیْنی‏ وَ بَیْنَکُمْ وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْکِتابِ" (آیه 43 سوره رعد)
می گویند:یا رسول الله تو فرستاده خدا نیستی. چه بگویم؟ بگو شهادت تو کفایت می کند که من فرستاده خدا هستم. خدا می گوید یک شاهد بر رسالت رسول الله من خدا هستم و یک شاهد کسی است که نزد او علم الکتاب است.  شیعه و سنی، تمام مفسرین بدون شک و شبهه میگویند "وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْکِتابِ" علی بن ابیطالب علیه السلام است. برای گواهی دادن دو شاهد می خواهند، خدا می گوید یک شاهد بر رسالت من هستم و یک شاهد بر رسالت علی است.

 می پرسند "عِلْمُ الْکِتابِ" چیست؟ می گویند: علم اسم اعظم خداست.

در سوره نمل خواندیم که جناب سلیمان نبی وقتی اراده میکند تخت بلقیس را نزد خود حاضر کند، عده ای از اجنه به او می گویند تخت بلقیس را نزد تو حاضر میکنیم قبل از آنکه از جای خود برخیزی. (قرآن در اینجا می گوید: گفت کسی که علم بعضی از کتاب را داشت.) سلیمان می گوید: نه، من تخت بلقیس را نزد تو حاضر می کنم قبل از آنکه تو مژه بر هم بزنی سلیمان نبی گفت: بیاور! و تخت بلقیس قبل از اینکه مژه ای بر هم بزند در آنجا حاضر شد.(حضرت سلیمان اینگونه خواست تا همه اطافیانش قدر و جایگاه و علم آصف بن برخیا را بدانند همانگونه که پیامبر بارها این کار را در مورد امیر المومنین علیه السلام انجام داده بود.)

سلیمان نبی از 73 اسم اعظم، 1 اسم را بلد بود. امیرالمومنین  علیه السلام صاحب 72 اسم اعظم حق است.

 امام صادق علیه السلام در یک تمثیل بسیار زیبا می فرمایند: اگر یک پشه از دریا عبور کند و نمی از دریا به بال آن پشه بنشیند، نسبت بین آن نم و آن دریا چقدر کوچک است؟ هیچ است.آن نمی که به بال پشه نشسته است، علم آصف بن برخیا است نسبت به دریا که علم امیر المومنین علی علیه السلام است.

 

 

 

 

1 - عیون أخبار الرضا علیه السلام ؛ ج‏2 ؛ ص78.

2 - عیون أخبار الرضا علیه السلام / ترجمه آقا نجفى ؛ ج‏2 ؛ ص312

3 - الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسی) ؛ ج‏2 ؛ ص375

صفات امام درس پنجم

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهم صل علی کهف الحصین و غیاث المضطر المستکین

حجتک و کلمتک الناموس الاکبر الامام القائم المنتظر حجه بن الحسن العسکری

ارواح العالمین لتراب مقدمه الفدا

اللهم عجل فرجه و سهل مخرجه و اجعلنا من خیر اعوانه و انصاره و الفائزین لمشاهدته و الممتثلین لاوامره.

اعتقادات/صفات امام علیه السلام/جلسه پنجم

 

امام صاحب علم الکتاب

ماجرای هُدهُد و بُلْقَیس

حضرت سلیمان ـ علیه السلام ـ با تمام حشمت و شکوه و قدرت بی‎نظیر بر جهان حکومت می‎کرد. پایتخت او بیت المقدس در شام بود. خداوند نیروهای عظیم و امکانات بسیار در اختیار او قرار داده بود،‌تا آن جا که رعد و برق و جن و انس و همه پرندگان و چرندگان و حیوانات دیگر تحت فرمان او بودند. و او زبان همه آنها را می‎دانست.

هدف حضرت سلیمان ـ علیه السلام ـ این بود که همه انسانها را به سوی خدا و توحید و اهداف الهی دعوت کند و از هرگونه انحراف و گناه باز دارد و همه امکانات را در خدمت جذب مردم به سوی خدا قرار دهد.

در همین عصر در سرزمین یمن، بانویی به نام «بُلْقَیس» بر ملت خود حکومت می‎کرد و دارای تشکیلات عظیم سلطنتی بود. ولی او و ملتش به جای خدا، خورشید پرست و بت پرست بودند و از برنامه‎های الهی به دور بوده و راه انحراف و فساد را می‎پیمودند. بنابراین لازم بود که حضرت سلیمان ـ علیه السلام ـ با رهبریها و رهنمودهای خردمندانه خود آنها را از بیراهه و به سوی توحید دعوت کند. و بت پرستی را که واگیر نیز بود، ریشه کن نماید.

روزی حضرت سلیمان بر تخت حکومت نشسته بود. همه پرندگان که خداوند آنها را تحت تسخیر سلیمان قرار داده بود با نظمی مخصوص در بالای سر سلیمان کنار هم صف کشیده بودند و پر در میان پر نهاده و برای تخت سلیمان سایه‎ای تشکیل داده بودند تا تابش مستقیم خورشید، سلیمان را نیازارد.

 در میان پرندگان، هُدهُد (شانه به سر) غایب بود، و همین امر باعث شده بود به اندازه جای خالی او نور خورشید به نزدیک تخت سلیمان بتابد.

سلیمان دید روزنه‎ای از نور خورشید به کنار تخت تابیده، سرش را بلند کرد و به پرندگان نگریست دریافت هُدهُد غایب است. پرسید: «چرا هُدهُد را نمی‎بینم، او غایب است. به خاطر عدم حضورش او را تنبیهی شدید کرده یا ذبح می‎کنم مگر این که دلیل روشنی برای عدم حضورش بیاورد»

چندان طول نکشید که هُدهُد به محضر سلیمان ـ علیه السلام ـ آمد، و عذر عدم حضور خود را به حضرت سلیمان ـ علیه السلام ـ چنین گزارش داد:

«من از سرزمین سبأ، (واقع در یمَن) یک خبر قطعی آورده‎ام. من زنی را دیدم که بر مردم (یمن) حکومت می‎کند و همه چیز مخصوصاً تخت عظیمی را در اختیار دارد. من دیدم آن زن و ملتش خورشید را می‎پرستند و برای غیر خدا سجده می‎نمایند، و شیطان اعمال آنها را در نظرشان زینت داده و از راه راست باز داشته است و آنها هدایت نخواهند شد، چرا که آنها خدا را پرستش نمی‎کنند...! آن خداوندی که معبودی جز او نیست و پروردگار و صاحب عرش عظیم است.»

حضرت سلیمان ـ علیه السلام ـ عذر غیبت هُدهُد را پذیرفت، و بی‎درنگ در مورد نجات ملکه سبأ و ملتش احساس مسؤولیت نمود و نامه‎ای برای ملکه سبا (بُلْقَیس) فرستاد و او را دعوت به توحید کرد. نامه کوتاه اما بسیار پر معنا بود و در آن چنین آمده بود: «به نام خداوند بخشنده مهربان ـ توصیه من این است که برتری جویی نسبت به من نکنید و به سوی من بیایید و تسلیم حق گردید.»

سلیمان ـ علیه السلام ـ نامه را به هُدهُد داد و فرمود: «ما تحقیق می‎کنیم تا ببینیم تو راست می‎گویی یا دروغ؟ این نامه را ببر و برکنار تخت ملکه سبأ بیفکن، سپس برگرد تا ببینیم آنها در برابر دعوت ما چه می‎کنند؟!»

هُدهُد نامه را با خود برداشت و از شام به سوی یمن ره سپرد و از همان بالا نامه را کنار تخت بُلْقَیس انداخت.

ردّ هدیه بُلْقَیس از جانب سلیمان ـ علیه السلام ـ

بُلْقَیس در کنار تخت خود نامه‎ای یافت که پس از خواندن آن دریافت که نامه از طرف شخص بزرگی برای او فرستاده شده است و مطالب پرارزشی دارد. بزرگان کشور خود را به گرد هم آورد و با آنها در این باره مشورت کرد. آنها گفتند: «ما نیروی کافی داریم و می‎توانیم بجنگیم و هرگز تسلیم نمی‎شویم» ولی بُلْقَیس راه مسالمت آمیز را بر جنگ ترجیح می‎داد و این را دریافته بود که جنگ موجب ویرانی می‎شود، و تا راه حلّی وجود دارد نباید آتش جنگ را برافروخت. او پیشنهاد کرد که: هدیه‎ای گرانبها برای سلیمان می‎فرستم تا ببینم فرستادگان من چه خبر می‎آورند.

بُلْقَیس در جلسه مشورت گفت: من با فرستادگان هدیه برای سلیمان، او را امتحان می‎کنم. اگر او پیامبر باشد میل به دنیا ندارد و هدیه ما را نمی‎پذیرد، و اگر شاه باشد، می‎پذیرد. در نتیجه اگر دریافتیم او پیامبر است، قدرت مقاومت در مقابل او را نخواهیم داشت و باید تسلیم حق گردیم.

بُلْقَیس گوهر بسیار گرانبهایی را در میان حُقّه (ظرف مخصوصی) نهاد و به فرستادگان گفت: «این گوهر را به سلیمان می‎رسانید و اهداء می‎کنید.»

فرستادگان ملکه سبأ به بیت المقدس و به محضر حضرت سلیمان ـ علیه السلام ـ آمدند و هدایای ملکه سبأ را به حضرت سلیمان ـ علیه السلام ـ تقدیم نمودند، به گمان این که سلیمان از مشاهده آن هدایا، خشنود می‎شود و به آنها شادباش می‎گوید.

امّا همین که با سلیمان روبرو شدند، صحنه عجیبی در برابر آنان نمایان شد. سلیمان ـ علیه السلام ـ نه تنها از آنها استقبال نکرد، بلکه به آنها گفت: «آیا شما می‎خواهید مرا با مال خود کمک کنید درحالی که این اموال در نظر من بی‎ارزش است، بلکه آن چه خداوند به من داده از آن چه به شما داده برتر است. مال چه ارزشی در برابر مقام نبوّت و علم و هدایت دارد، این شما هستید که به هدایای خود شادمان می‎باشید

«فَما آتانِی اللَّهُ خَیرٌ مِمَّا آتاکُمْ بَلْ أَنْتُمْ بِهَدِیتِکُمْ تَفْرَحُونْ»

آری این شما هستید که شیفته هدایای پر زرق و برق می‎شوید، ولی اینها در نظر من کم ارزشند.

سپس سلیمان ـ علیه السلام ـ با قاطعیت به فرستاده مخصوص ملکه سبأ فرمود: «به سوی ملکه سبأ و سران کشورت باز گرد و این هدایا را نیز با خود ببر، اما بدان ما به زودی با لشکرهایی به سراغ آنها خواهیم آمد که توانایی مقابله با آن را نداشته باشند، و ما آنها را از آن سرزمین آباد (یمن) خارج می‎کنیم در حالی که کوچک و حقیر خواهند بود.»

پیوستن بُلقیس به سلیمان ـ علیه السلام ـ و ازدواج با او

فرستاده مخصوص سلیمان با همراهان به یمن بازگشتند و عظمت مقام و توان و قدرت سپاه سلیمان و نپذیرفتن هدیه را به ملکه سبأ گزارش دادند.

بُلْقَیس دریافت که ناگزیر باید تسلیم فرمان سلیمان (که فرمان حق و توحید است) گردد و برای حفظ و سلامت خود و جامعه هیچ راهی جز پیوستن به امّت سلیمان ندارد. به دنبال این تصمیم با جمعی از اشراف قوم خود حرکت کردند و یمن را به قصد شام ترک گفتند، تا از نزدیک به تحقیق بیشتر بپردازند.

هنگامی که سلیمان از آمدن بُلْقَیس و همراهانش به طرف شام اطلاع یافت، به حاضران فرمود: «کدام یک از شما توانایی دارید، پیش از آن که آنها به این جا آیند، تخت ملکه سبأ را برای من بیاورید»

عفریتی از جنّ (یعنی یکی از گردنکشان جنیان) گفت: من آن را نزد تو می‎آورم، پیش از آن که از مجلست برخیزی. اما «آصف بن برخیا» که از علم کتاب آسمانی بهره‎مند بود گفت: من آن تخت را قبل از آن که چشم بر هم زنی، نزد تو خواهم آورد»

لحظه‎ای نگذشت که سلیمان، تخت بُلْقَیس را در کنار خود دید و بی‎درنگ به ستایش و شکر خدا پرداخت و گفت:
«ذَا مِنْ فَضْلِ رَبِّی لِیبْلُوَنِی أَ أَشْکُرُ أَمْ أَکْفُرُ؛ این موهبت، از فضل پروردگار من است تا مرا آزمایش کند که آیا شکر او را به جا می‎آورم، یا کفران می‎کنم.»

سپس سلیمان ـ علیه السلام ـ دستور داد تا تخت را اندکی جابجا کرده و تغییر دهند تا وقتی که بُلْقَیس آمد، ببینند در مقابل این پرسش که آیا این تخت تو است یا نه، چه جواب می‎دهد.طولی نکشید که بُلْقَیس و همراهان به حضور سلیمان آمدند. شخصی به تخت او اشاره کرد و به بُلْقَیس گفت: «آیا تخت تو این گونه است؟!»

بُلْقَیس دریافت که تخت خود اوست و از طریق اعجاز، پیش از ورودش به آن جا آورده شده است. او با مشاهده این معجزه، تسلیم حق شد و آیین حضرت سلیمان را پذیرفت. او قبلاً نیز نشانه‎هایی از حقّانیت نبوّت سلیمان را دریافته بود، به هر حال به آیین سلیمان پیوست و به نقل مشهور با سلیمان ازدواج کرد و هر دو در ارشاد مردم به سوی یکتا پرستی کوشیدند»

چگونگی ملاقات بُلْقَیس با سلیمان، و ایمان آوردن او

قبل از ورود بُلْقَیس به قصر سلیمان، سلیمان ـ علیه السلام ـ دستور داده بود صحن یکی از قصرها را از بلور بسازند، ‌و از زیر بلورها آب جاری عبور دهند. و این دستور به خاطر جذب دل بُلْقَیس، و یک نوع اعجاز بود هنگامی که ملکه سبأ با همراهان وارد قصر شد، یکی از مأموران قصر به او گفت: «داخل صحن قصر شو!»

ملکه هنگام ورود به صحن قصر گمان کرد که سراسر صحن را نهر آب فراگرفته است، از این رو تا ساق، پاهایش را برهنه کرد تا از آن آب بگذرد، در حالی که حیران و شگفت زده شده بود که آب در این جا چه می‎کند؟ اما به زودی سلیمان ـ علیه السلام ـ او را از حیرت بیرون آورد و به او فرمود: «این حیاط قصر است که از بلور صاف ساخته شده است، این آب نیست که موجب برهنگی پای تو شود.»

پس از آن که ملکه سبأ نشانه‎های متعدّدی از حقّانیت دعوت سلیمان ـ علیه السلام ـ را مشاهده کرد و از طرفی دید که با آن همه قدرت، او دارای اخلاق نیک مخصوصی است که هیچ شباهتی به اخلاق شاهان ندارد، از این رو با صدق دل به نبوت سلیمان ـ علیه السلام ـ ایمان آورد و به خیل صالحان پیوست.

صفات امام درس سوم و چهارم

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهم صل علی کهف الحصین و غیاث المضطر المستکین

حجتک و کلمتک الناموس الاکبر الامام القائم المنتظر حجه بن الحسن العسکری

ارواح العالمین لتراب مقدمه الفدا

اللهم عجل فرجه و سهل مخرجه و اجعلنا من خیر اعوانه و انصاره و الفائزین لمشاهدته و الممتثلین لاوامره.

اعتقادات/صفات امام علیه السلام/جلسه سوم و چهارم

·         ادامه بحث دلایل عقلی - امام اعلم و اکمل باید باشد. باید فائق و برتر و سرآمد عصر باشد و نه حتی هم سطح.

امام مبین شریعت است و هادی کل خلق است و به حکم عقل باید پاسخ همه معماهای ادیان مختلف را بدهد.

صحیح بخاری جلد اول صفحه 16 به چند سند: نیاز به غسل داشت آمد پیش دومی  پاسخ شنید که نیازی به نماز نیست. تیمم بدل از غسل را بلد نبود. عمار اعتراض کرد.

وَ بِإِسْنَادٍ مَرْفُوعٍ إِلَى أَبِی جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ الْبَاقِرِ ع قَالَ‏ قَدِمَ أُسْقُفُّ نَجْرَانَ عَلَى عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ فَقَالَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ إِنَّ أَرْضَنَا بَارِدَةٌ-سَدِیدَةُ الْمَئُونَةِ لَا تَحْمِلُ الْجِیشَ وَ أَنَا ضَامِنٌ لِخَرَاجِ أَرْضِی أَحْمِلُهُ إِلَیْکَ فِی کُلِّ عَامٍ کَمَلًا فَکَانَ یَقْدَمُ هُوَ بِالْمَالِ بِنَفْسِهِ وَ مَعَهُ أَعْوَانٌ لَهُ حَتَّى یُوَفِّیَهُ بَیْتَ الْمَالِ وَ یَکْتُبُ لَهُ عُمَرُ الْبَرَاءَةَ قَالَ فَقَدِمَ الْأُسْقُفُّ ذَاتَ عَامٍ وَ کَانَ شَیْخاً جَمِیلًا فَدَعَاهُ عُمَرُ إِلَى اللَّهِ وَ إِلَى دِینِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ أَنْشَأَ یَذْکُرُ فَضْلَ الْإِسْلَامِ وَ مَا یَصِیرُ إِلَیْهِ الْمُسْلِمُونَ مِنَ النَّعِیمِ وَ الْکَرَامَةِ فَقَالَ لَهُ الْأُسْقُفُّ یَا عُمَرُ أَنْتُمْ تَقْرَءُونَ فِی کِتَابِکُمْ أَنَّ لِلَّهِ جُنَّةً عَرْضُها کَعَرْضِ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ‏ فَأَیْنَ تَکُونُ النَّارُ قَالَ فَسَکَتَ عُمَرُ وَ نَکَسَ رَأْسَهُ فَقَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع وَ کَانَ حَاضِراً أَجِبْ هَذَا النَّصْرَانِیَّ فَقَالَ لَهُ عُمَرُ بَلْ أَجِبْهُ أَنْتَ فَقَالَ ع لَهُ یَا أُسْقُفَّ نَجْرَانَ أَنَا أُجِیبُکَ أَ رَأَیْتَ إِذَا جَاءَ النَّهَارُ أَیْنَ یَکُونُ اللَّیْلُ وَ إِذَا جَاءَ اللَّیْلُ أَیْنَ یَکُونُ النَّهَارُ فَقَالَ‏ الْأُسْقُفُ‏ مَا کُنْتُ أَرَى أَنَّ أَحَداً یُجِیبُنِی عَنْ هَذِهِ الْمَسْأَلَةِ ثُمَّ قَالَ مَنْ هَذَا الْفَتَى یَا عُمَرُ قَالَ عُمَرُ هَذَا عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ خَتَنُ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ ابْنُ عَمِّهِ وَ أَوَّلُ مُؤْمِنٍ مَعَهُ هَذَا أَبُو الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ ع قَالَ الْأُسْقُفُّ أَخْبِرْنِی یَا عُمَرُ عَنْ بُقْعَةٍ فِی الْأَرْضِ طَلَعَتْ فِیهَا الشَّمْسُ سَاعَةً وَ لَمْ تَطْلُعْ فِیهَا قَبْلَهَا وَ لَا بَعْدَهَا قَالَ لَهُ عُمَرُ سَلِ الْفَتَى فَقَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ أَنَا أُجِیبُکَ هُوَ الْبَحْرُ حَیْثُ انْفَلَقَ لِبَنِی إِسْرَائِیلَ فَوَقَعَتِ الشَّمْسُ فِیهِ وَ لَمْ تَقَعْ فِیهِ قَبْلَهُ وَ لَا بَعْدَهُ قَالَ الْأُسْقُفُّ صَدَقْتَ یَا فَتَى ثُمَّ قَالَ الْأُسْقُفُّ یَا عُمَرُ أَخْبِرْنِی عَنْ شَیْ‏ءٍ فِی أَیْدِی أَهْلِ الدُّنْیَا شَبِیهٍ بِثِمَارِ أَهْلِ الْجَنَّةِ فَقَالَ سَلِ الْفَتَى فَقَالَ ع أَنَا أُجِیبُکَ هُوَ الْقُرْآنُ یَجْتَمِعُ أَهْلُ الدُّنْیَا عَلَیْهِ فَیَأْخُذُونَ مِنْهُ حَاجَتَهُمْ وَ لَا یَنْتَقِصُ مِنْهُ شَیْ‏ءٌ وَ کَذَلِکَ ثِمَارُ الْجَنَّةِ قَالَ الْأُسْقُفُّ صَدَقْتَ یَا فَتَى ثُمَّ قَالَ الْأُسْقُفُّ یَا عُمَرُ أَخْبَرَنِی هَلْ لِلسَّمَاوَاتِ مِنْ أَبْوَابٍ فَقَالَ لَهُ عُمَرُ سَلِ الْفَتَى فَقَالَ ع نَعَمْ یَا أُسْقُفُّ لَهَا أَبْوَابٌ فَقَالَ یَا فَتَى هَلْ‏ لِتِلْکَ الْأَبْوَابِ مِنْ أَقْفَالٍ فَقَالَ ع نَعَمْ یَا أُسْقُفُّ أَقْفَالُهَا الشِّرْکُ بِاللَّهِ قَالَ الْأُسْقُفُّ صَدَقْتَ یَا فَتَى فَمَا مِفْتَاحُ تِلْکَ الْأَقْفَالِ فَقَالَ ع شَهَادَةُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ لَا یَحْجُبُهَا شَیْ‏ءٌ دُونَ الْعَرْشِ فَقَالَ صَدَقْتَ یَا فَتَى ثُمَّ قَالَ الْأُسْقُفُّ یَا عُمَرُ أَخْبِرْنِی عَنْ أَوَّلِ دَمٍ وَقَعَ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ أَیُّ دَمٍ کَانَ فَقَالَ سَلِ الْفَتَى فَقَالَ ع أَنَا أُجِیبُکَ یَا أُسْقُفَّ نَجْرَانَ أَمَّا نَحْنُ فَلَا نَقُولُ کَمَا تَقُولُونَ إِنَّهُ دَمُ ابْنِ آدَمَ الَّذِی قَتَلَهُ أَخُوهُ لَیْسَ هُوَ کَمَا قُلْتُمْ وَ لَکِنْ أَوَّلُ دَمٍ وَقَعَ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ مَشِیمَةُ حَوَّاءَ حِینَ وَلَدَتْ قَابِیلَ بْنَ آدَمَ قَالَ الْأُسْقُفُّ صَدَقْتَ یَا فَتَى ثُمَّ قَالَ الْأُسْقُفُّ بَقِیَتْ مَسْأَلَةٌ وَاحِدَةٌ أَخْبِرْنِی أَنْتَ یَا عُمَرُ أَیْنَ اللَّهُ تَعَالَى قَالَ فَغَضِبَ عُمَرُ فَقَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع أَنَا أُجِیبُکَ وَ سَلْ عَمَّا شِئْتَ کُنَّا عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ ص ذَاتَ یَوْمٍ أَتَاهُ مَلَکٌ فَسَلَّمَ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص مِنْ أَیْنَ أُرْسِلْتَ قَالَ مِنْ سَبْعِ سَمَاوَاتٍ مِنْ عِنْدِ رَبِّی ثُمَّ أَتَاهُ مَلَکٌ آخَرُ فَسَلَّمَ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ مِنْ أَیْنَ أُرْسِلْتَ فَقَالَ مِنْ سَبْعِ أَرَضِینَ مِنْ عِنْدِ رَبِّی ثُمَّ أَتَاهُ مَلَکٌ آخَرُ فَسَلَّمَ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ مِنْ أَیْنَ أُرْسِلْتَ قَالَ مِنْ مَشْرِقِ الشَّمْسِ مِنْ عِنْدِ رَبِّی ثُمَّ أَتَاهُ مَلَکٌ آخَرُ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ مِنْ أَیْنَ أُرْسِلْتَ فَقَالَ مِنْ مَغْرِبِ الشَّمْسِ مِنْ عِنْدِ رَبِّی فَاللَّهُ هَاهُنَا وَ هَاهُنَا وَ هَاهُنَا- فِی السَّماءِ إِلهٌ وَ فِی الْأَرْضِ إِلهٌ وَ هُوَ الْحَکِیمُ الْعَلِیمُ‏ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ مَعْنَاهُ مِنْ مَلَکُوتِ رَبِّی فِی کُلِّ مَکَانٍ وَ لَا یَعْزُبُ عَنْ عِلْمِهِ شَیْ‏ءٌ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى‏ «1».

و منها: مَا رَوَاهُ ابْنُ أَبِی الْحَدِیدِ قَالَ: مَرَّ عُمَرُ بِشَابٍ‏ مِنَ الْأَنْصَارِ  وَ هُوَ ظَمْآنُ فَاسْتَسْقَاهُ فَمَاصَ‏ لَهُ عَسَلًا، فَرَدَّهُ وَ لَمْ یَشْرَبْ، وَ قَالَ: إِنِّی سَمِعْتُ اللَّهَ سُبْحَانَهُ‏ یَقُولُ: أَذْهَبْتُمْ طَیِّباتِکُمْ فِی حَیاتِکُمُ الدُّنْیا وَ اسْتَمْتَعْتُمْ بِها.

وَ قَالَ الْفَتَى‏: إِنَّهَا وَ اللَّهِ‏  لَیْسَتْ لَکَ، اقْرَأْ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ‏  مَا قَبْلَهَا:.. وَ یَوْمَ یُعْرَضُ الَّذِینَ کَفَرُوا عَلَى النَّارِ أَذْهَبْتُمْ طَیِّباتِکُمْ فِی حَیاتِکُمُ الدُّنْیا فَنَحْنُ مِنْهُمْ؟ فَشَرِبَ‏، وَ قَالَ‏: کُلُّ النَّاسِ أَفْقَهُ مِنْ عُمَرَ.2

 

جندب بن عبد اللَّه ازدى گفت من در رکاب على ع بکارزار صفین و جمل حضور یافته و در اینکه اصحاب جمل و صفین شایسته کارزارند و باید با آنها جنگید شک و شبهه در دلم راه نیافت لیکن هنگامى که بجنگ نهروان‏ حضور یافتم حاضر براى پیکار با آنان نبودم و آنها را مردم منحرف قابل کارزار نمیدانستم مى‏گفتم اینان قاریان و نیکوکاران ما هستند و شایسته نیست با این عده که چنین مقامى را حائزاند جنگید و بالاخره هر گاه با این جماعت بجنگیم مرتکب امر بزرگى شده‏ایم فردا از صف کناره گرفته و اسلحه جنگى همراه داشته بگوشه رفتم نیزه‏ام را بزمین فروبرده و سپر را بر آن آویخته و سایه‏بانى ساخته زیر آن نشستم و در این باره اندیشه مى‏کردم على ع وارد شده فرمود اى برادر ازدى آیا آبى براى طهارت حاضر دارى عرضکردم آرى، آفتابه آب را حضورش تقدیم کردم حضرت آن را از من گرفته و چندان دور شد که او را نمیدیدم و چون برگشت در زیر سایه‏بان قرار گرفت در آن هنگام سواره پیدا شد و در جستجوى آن حضرت بود عرضکردم یا على این سواره با شما کار دارد فرمود او را بطرف من بخوان چون بحضورش شرفیاب شد عرضکرد دشمنان از نهر گذشتند فرمود چنین نیست آنها از آب عبور ننمودند.عرضکرد آرى بخدا قسم از نهر عبور کردند فرمود خدا ترا تکذیب مى‏فرماید در این وقت دیگرى رسید و همان سخن را تکرار کرد و عرضکرد سوگند بخدا همان هنگام که بعزیمت شما آهنگ نمودم پرچم‏هاى آنان را آن طرف نهر دیدم فرمود چنان نیست که خیال مى‏کنى زیرا قبل از اینکه از نهر بگذرند اسباب هلاکت و خونریزى آنها فراهم است. سپس على ع از جا برخاست منهم همراه او برخاستم و با خود گفتم سپاس خدا را که مرا بحال على ع بینا کرد و سرانجام کارش را بمن فهمانید: بالاخره على ع یکى از آن دو مرد است که یا آدمى پرجرأت و دروغگوست و یا برهانى از خدا و پیمانى در این خصوص از پیمبر او دارد پروردگارا با تو معاهده مى‏کنم و فرداى قیامت خود را مسئول میدانم و چنین پیمان مى‏بندم که اگر دشمنان از نهر عبور کرده باشند من نخستین کسى باشم که با على پیکار نمایم و نیزه بدیدگان او فروبرم و اگر دشمنان از نهر عبور نکرده باشند من خود را براى پیکار در رکاب او آماده مى‏سازم چون به صفهاى لشکر نزدیک شدیم دیدم پرچمها و اثقال جنگیشان همچنان این طرف نهر است نامبرده گوید در آن وقت على ع از پشت سر من آمد و گریبان مرا گرفته بلند کرد و فرمود اى برادر ازدى آیا حقیقت امر براى تو آشکار شد.عرضکردم آرى فرمود اینک خود را آماده پیکار کن.من حسب الامر بکارزار پرداختم مردى را کشتم سپس دیگرى را از پاى درآوردم آنگاه با سومى درآویختم او بر من و من بر او ضربتى وارد آوردم تا هر دو افتادیم اصحاب من مرا از میدان در ربوده پس از آنکه بهوش آمدم دیدم کار دشمنان به آخر رسیده و جنگ خاتمه یافته. این حدیث مشهور است و همه ناقلان اخبار آن را روایت کرده‏اند و قضیه مزبور را شخصى ازدى خود در عهد على و پس از او نقل کرده و کسى او را مردود ندانسته و دروغگو نشمرده و بالاخره این پیش- آمد از جمله اطلاعات غیبى آن حضرتست و حاکى از آنست که حضرت عالم به ضمایر بوده .3

امام مربی عامل

·         وَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ص‏ أَنَّهُ قَالَ لِلْمُفَضَّلِ‏ أَیْ مُفَضَّلُ قُلْ لِشِیعَتِنَا کُونُوا دُعَاةً إِلَیْنَا بِالْکَفِّ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ وَ اجْتِنَابِ مَعَاصِیهِ وَ اتِّبَاعِ رِضْوَانِ اللَّهِ فَإِنَّهُمْ إِذَا کَانُوا کَذَلِکَ کَانَ‏ النَّاسُ‏ إِلَیْنَا مُسَارِعِینَ.4

·         أَیُّهَا النَّاسُ إِنِّی وَ اللَّهِ مَا أَحُثُّکُمْ عَلَى طَاعَةٍ إِلَّا وَ أَسْبِقُکُمْ إِلَیْهَا وَ لَا أَنْهَاکُمْ‏ عَنْ‏ مَعْصِیَةٍ إِلَّا وَ أَتَنَاهَى قَبْلَکُمْ عَنْهَ.5

 

·         مَا رَوَاهُ ابْنُ أَبِی الْحَدِیدِ   وَ غَیْرُهُ‏: أَنَّ عُمَرَ کَانَ یَعُسُ‏   لَیْلَةً فَمَرَّ بِدَارٍ سَمِعَ فِیهَا صَوْتاً فَارْتَابَ وَ تَسَوَّرَ فَوَجَدَ رَجُلًا عِنْدَهُ امْرَأَةٌ وَ زِقُ‏   خَمْرٍ، فَقَالَ: یَا عَدُوَّ اللَّهِ! أَ ظَنَنْتَ‏ أَنَ‏ اللَّهَ‏ یَسْتُرُکَ‏ وَ أَنْتَ عَلَى مَعْصِیَتِهِ؟!. فَقَالَ: لَا تَعْجَلْ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ! إِنْ کُنْتُ أَخْطَأْتُ فِی وَاحِدَةٍ فَقَدْ أَخْطَأْتَ فِی ثَلَاثٍ، قَالَ اللَّهُ: وَ لا تَجَسَّسُوا   وَ تَجَسَّسْتَ، وَ قَالَ: وَ أْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ أَبْوابِها  وَ قَدْ تَسَوَّرْتَ، وَ قَالَ: فَإِذا دَخَلْتُمْ بُیُوتاً فَسَلِّمُوا   وَ مَا سَلَّمْتَ. قَالَ: فَهَلْ عِنْدَکَ مِنْ خَیْرٍ إِنْ‏   عَفَوْتُ عَنْکَ؟. قَالَ: نَعَمْ- وَ اللَّهِ- لَا أَعُودُ. فَقَالَ: اذْهَبْ فَقَدْ عَفَوْتُ عَنْکَ.6

 

________________________________________
1 - خصائص الأئمة علیهم السلام (خصائص أمیر المؤمنین علیه السلام) ؛ ؛ ص90

2 - بحار الأنوار (ط - بیروت) ؛ ج‏30 ؛ ص696

3 - الإرشاد للمفید / ترجمه ساعدى ؛ ؛ ص308

4 - دعائم الإسلام ؛ ج‏1 ؛ ص58

5 - نهج البلاغة (للصبحی صالح) ؛ ؛ ص250

6- بحار الأنوار (ط - بیروت) ؛ ج‏30 ؛ ص661

صفات امام درس دوم

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهم صل علی کهف الحصین و غیاث المضطر المستکین

حجتک و کلمتک الناموس الاکبر الامام القائم المنتظر حجه بن الحسن العسکری

ارواح العالمین لتراب مقدمه الفدا

اللهم عجل فرجه و سهل مخرجه و اجعلنا من خیر اعوانه و انصاره و الفائزین لمشاهدته و الممتثلین لاوامره.

v     امام علیه السلام باید اکمل مردم باشد در 1 - مکارم اخلاق  2- و حتی در غیر مکارم.

1 – مکارم

·         امیرالمومنین علیه السلام : به خدا قسم شما را به کاری امر نکردم مگر خودم قبل از شما آن را عمل کردم. و شما را از چیزی منع نکردم مگر خودم از آن دوری کردم.

·         امیرالمومنین علیه السلام : اگر تمام اقالیم سبعه رو به من بدهند که دانه جوی را به ظلم از مورچه ای بستانم، این کار را نخواهم کرد.

 

2 - غیر مکارم(تمکن دارد و نه این که به کار بگیرد)!!!:

·         عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ عَنِ الصَّفَّارِ عَنْ یَعْقُوبَ بْنِ یَزِیدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ رَفَعَهُ قَالَ: قَالَ عَلِیٌّ ع‏ لَوْ لَا أَنَّ الْمَکْرَ وَ الْخَدِیعَةَ فِی النَّارِ لَکُنْتُ‏ أَمْکَرَ النَّاسِ‏.1

 

v     عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ صَالِحِ بْنِ السِّنْدِیِّ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِیرٍ عَنْ حَنَانٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ لَا تَصْلُحُ الْإِمَامَةُ إِلَّا لِرَجُلٍ‏ فِیهِ‏ ثَلَاثُ‏ خِصَالٍ‏ وَرَعٌ یَحْجُزُهُ عَنْ مَعَاصِی اللَّهِ وَ حِلْمٌ یَمْلِکُ بِهِ غَضَبَهُ‏   وَ حُسْنُ الْوِلَایَةِ عَلَى مَنْ یَلِی حَتَّى یَکُونَ لَهُمْ کَالْوَالِدِ الرَّحِیمِ.2

·         وَرَعٌ یَحْجُزُهُ عَنْ مَعَاصِی اللَّهِ :ائمه علیهم السلام هم نفس دارند و در معرض وسوسه هستند اما خودشان به اختیار خویش مجاهده می کنند.امیرالمومنین علیه السلام : إِنَّمَا هِیَ نَفْسِی‏ أَرُوضُهَا بِالتَّقْوَى لِتَأْتِیَ آمِنَةً یَوْمَ الْخَوْف‏

·         حِلْمٌ یَمْلِکُ بِهِ غَضَبَهُ : مرد شامی به امام باقر علیه السلام با کمال بی ادبی عرض کرد اینکه هر روز به خانه شما می آیم نه به خاطر این است که به شما ارادتی دارم. مبغوض ترین انسان ها نزد من، شما و جدتان است.... ایام احتضارش که رسید به غلامش سفارش کرد به حضرت باقر علیه السلام بگو که بر جنازه من حاضر شود... حضرت علیه السلام بر جنازه او حاضر شد، خطابش کرد زنده شد، حضرت با دست مبارکه بر او غذا خورانید و پرستاریش کرد. فرمودند او گرما زده شده است و به مرور حالش بهبود پیدا کرد... بعد از مدتی بر درس امام علیه السلام حاضر شد و سپس در جای خلوتی به امام خطاب کرد: اشهد انک حجه الله... حضرت فرمودند "ما بدا لک"... گفت آن زمان که یقین پیدا کردم روح از بدن من خارج گردیده خطاب آمد که روح را به بدن برگردانید که محمد بن علی برایش بعد از نماز دعا کرد

·         حُسْنُ الْوِلَایَةِ عَلَى مَنْ یَلِی : أَخْبَرَنِی أَبُو الْقَاسِمِ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُولَوَیْهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَعْقُوبَ الْکُلَیْنِیِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عِیسَى عَنْ أَبِی یَحْیَى الْوَاسِطِیِّ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ قَالَ‏ کُنَّا بِالْمَدِینَةِ بَعْدَ وَفَاةِ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَا وَ مُحَمَّدُ بْنُ النُّعْمَانِ صَاحِبُ الطَّاقِ وَ النَّاسُ مُجْمِعُونَ  عَلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ أَنَّهُ صَاحِبُ الْأَمْرِ بَعْدَ أَبِیهِ فَدَخَلْنَا عَلَیْهِ وَ النَّاسُ عِنْدَهُ فَسَأَلْنَاهُ عَنِ الزَّکَاةِ فِی کَمْ تَجِبُ فَقَالَ فِی مِائَتَیْ دِرْهَمٍ خَمْسَةُ دَرَاهِمَ فَقُلْنَا لَهُ فَفِی مِائَةٍ قَالَ دِرْهَمَانِ وَ نِصْفٌ قُلْنَا وَ اللَّهِ مَا تَقُولُ الْمُرْجِئَةُ هَذَا فَقَالَ وَ اللَّهِ مَا أَدْرِی مَا تَقُولُ الْمُرْجِئَةُ قَالَ فَخَرَجْنَا ضُلَّالًا لَا نَدْرِی إِلَى أَیْنَ نَتَوَجَّهُ أَنَا وَ أَبُو جَعْفَرٍ الْأَحْوَلُ فَقَعَدْنَا فِی بَعْضِ أَزِقَّةِ الْمَدِینَةِ بَاکِیَیْنِ لَا نَدْرِی أَیْنَ نَتَوَجَّهُ وَ إِلَى مَنْ نَقْصِدُ نَقُولُ إِلَى الْمُرْجِئَةِ إِلَى الْقَدَرِیَّةِ إِلَى الْمُعْتَزِلَةِ إِلَى الزَّیْدِیَّةِ إِلَى الْخَوَارِجِ‏ «2» فَنَحْنُ کَذَلِکَ إِذْ رَأَیْتُ رَجُلًا شَیْخاً لَا أَعْرِفُهُ یُومِئُ إِلَیَّ بِیَدِهِ فَخِفْتُ أَنْ یَکُونَ عَیْناً مِنْ عُیُونِ أَبِی جَعْفَرٍ الْمَنْصُورِ وَ ذَلِکَ أَنَّهُ کَانَ لَهُ بِالْمَدِینَةِ جَوَاسِیسُ عَلَى مَنْ یَجْتَمِعُ بَعْدَ جَعْفَرٍ النَّاسُ فَیُؤْخَذُ فَیُضْرَبُ عُنُقُهُ فَخِفْتُ أَنْ یَکُونَ مِنْهُمْ‏ فَقُلْتُ لِلْأَحْوَلِ تَنَحَّ فَإِنِّی خَائِفٌ عَلَى نَفْسِی وَ عَلَیْکَ وَ إِنَّمَا یُرِیدُنِی لَیْسَ یُرِیدُکَ فَتَنَحَّ عَنِّی لَا تَهْلِکْ فَتُعِینَ عَلَى نَفْسِکَ فَتَنَحَّى عَنِّی بَعِیداً وَ تَبِعْتُ الشَّیْخَ وَ ذَلِکَ أَنِّی ظَنَنْتُ أَنِّی لَا أَقْدِرُ عَلَى التَّخَلُّصِ مِنْهُ فَمَا زِلْتُ أَتْبَعُهُ وَ قَدْ عَرَضْتُ عَلَى الْمَوْتِ حَتَّى وَرَدَ بِی عَلَى بَابِ أَبِی الْحَسَنِ مُوسَى ع ثُمَّ خَلَّانِی وَ مَضَى فَإِذَا خَادِمٌ بِالْبَابِ فَقَالَ لِیَ ادْخُلْ رَحِمَکَ اللَّهُ فَدَخَلْتُ فَإِذَا أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى ع فَقَالَ لِیَ ابْتِدَاءً مِنْهُ إِلَیَّ إِلَیَّ لَا إِلَى‏ الْمُرْجِئَةِ وَ لَا إِلَى الْقَدَرِیَّةِ وَ لَا إِلَى الْمُعْتَزِلَةِ وَ لَا إِلَى الْخَوَارِجِ وَ لَا إِلَى الزَّیْدِیَّةِ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ مَضَى أَبُوکَ قَالَ نَعَمْ قُلْتُ مَضَى مَوْتاً قَالَ نَعَمْ قُلْتُ فَمَنْ لَنَا مِنْ بَعْدِهِ قَالَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ أَنْ یَهْدِیَکَ هَدَاکَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنَّ عَبْدَ اللَّهِ أَخَاکَ یَزْعُمُ أَنَّهُ الْإِمَامُ بَعْدَ أَبِیهِ فَقَالَ عَبْدُ اللَّهِ یُرِیدُ أَنْ لَا یُعْبَدَ اللَّهُ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ فَمَنْ لَنَا بَعْدَهُ فَقَالَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ أَنْ یَهْدِیَکَ هَدَاکَ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ فَأَنْتَ هُوَ قَالَ لَا أَقُولُ ذَلِکَ قَالَ فَقُلْتُ فِی نَفْسِی لَمْ أُصِبْ طَرِیقَ الْمَسْأَلَةِ ثُمَّ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ عَلَیْکَ إِمَامٌ قَالَ لَا قَالَ فَدَخَلَنِی شَیْ‏ءٌ لَا یَعْلَمُهُ إِلَّا اللَّهُ إِعْظَاماً لَهُ وَ هَیْبَةً ثُمَّ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ أَسْأَلُکَ کَمَا کُنْتُ أَسْأَلُ أَبَاکَ- قَالَ سَلْ تُخْبَرْ لَا تُذِعْ فَإِنْ أَذَعْتَ فَهُوَ الذَّبْحُ قَالَ فَسَأَلْتُهُ فَإِذَا هُوَ بَحْرٌ لَا یُنْزَفُ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ شِیعَةُ أَبِیکَ ضُلَّالٌ فَأُلْقِی إِلَیْهِمْ هَذَا الْأَمْرَ وَ أَدْعُوهُمْ إِلَیْکَ فَقَدْ أَخَذْتَ عَلَیَّ الْکِتْمَانَ قَالَ مَنْ آنَسْتَ مِنْهُمْ رُشْداً فَأَلْقِ إِلَیْهِ وَ خُذْ عَلَیْهِ بِالْکِتْمَانِ فَإِنْ أَذَاعَ فَهُوَ الذَّبْحُ‏ وَ أَشَارَ بِیَدِهِ إِلَى حَلْقِهِ قَالَ فَخَرَجْتُ مِنْ عِنْدِهِ وَ لَقِیتُ أَبَا جَعْفَرٍ الْأَحْوَلَ فَقَالَ لِی مَا وَرَاءَکَ قُلْتُ الْهُدَى وَ حَدَّثْتُهُ بِالْقِصَّةِ قَالَ ثُمَّ لَقِینَا زُرَارَةَ   وَ أَبَا بَصِیرٍ فَدَخَلَا عَلَیْهِ وَ سَمِعَا کَلَامَهُ وَ سَاءَلَاهُ وَ قَطَعَا عَلَیْهِ ثُمَّ لَقِینَا النَّاسَ أَفْوَاجاً فَکُلُّ مَنْ دَخَلَ عَلَیْهِ قَطَعَ عَلَیْهِ إِلَّا طَائِفَةَ عَمَّارٍ السَّابَاطِیِّ وَ بَقِیَ عَبْدُ اللَّهِ لَا یَدْخُلُ إِلَیْهِ مِنَ النَّاسِ إِلَّا الْقَلِیلُ‏ .3

 

 

 

 

 

________________________________________
1 - شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة، 30جلد، مؤسسة آل البیت علیهم السلام - قم، چاپ: اول، 1409 ق.

2 - کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی (ط - الإسلامیة)، 8جلد، دار الکتب الإسلامیة - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق.

3 - مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، 2جلد، کنگره شیخ مفید - قم، چاپ: اول، 1413 ق.

صفات امام درس اول

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهم صل علی کهف الحصین و غیاث المضطر المستکین

حجتک و کلمتک الناموس الاکبر الامام القائم المنتظر حجه بن الحسن العسکری

ارواح العالمین لتراب مقدمه الفدا

اللهم عجل فرجه و سهل مخرجه و اجعلنا من خیر اعوانه و انصاره و الفائزین لمشاهدته و الممتثلین لاوامره.

اعتقادات/ صفات امام علیه السلام/جلسه اول

دو نوع صفت داریم: صفات نوعیه و شخصیه.

صفت نوعیه مانند اینکه هر کس از خط پایان در این مسیر بگذرد برنده مسابقه است. هر کس مدرک فوق الیسانس حسابداری دارد، استخدام خواهد شد.

صفت شخصیه: علی فرزند محمد با مشخصات چشمان سیاه، قد بلند و ... استخدام شود.

صفات امام علیه السلام شخصیه است. به اسم و کنیه و لقب و حتی توصیف ظاهر مشخص شده اند گرچه که صفات نوعی را شخصا واجدند. برخلاف صوفیه همچون خرقه های کمیلی که خرقه از کمیل دارند(زمان امامت امام حسن علیه السلام ولایت را حق کمیل دانستند) و خرقه معروفی که ولایت از معروف کرخی دارند(زمان امام جواد ولایت را به معروف کرخی منتقل دانستند... نظریه جدایی امامت(مرجعیت علمی) از ولایت(زمامداری امور و حق امر و نهی و حکومت داری) بگونه ای که نمی شود نبوت و  حکومت برای یه خاندان باشد؛ انحراف سقیفه بود.

یکی از نتایج این انحراف، نظریه ولایت نوعیه در بساط صوفیه است که قطب ها (یونس علی شاه، صفی علی شاه) خرقه ولایت از قطب الاقطاب خود شاه نعمت الله ولی گرفته اند.

سه دلیل عقلی برای اینکه لازم است امام اکمل ناس باشد:

v     ترجیح مرجوح بر راجح قبیح است (ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه : اللحمدالله الذی یقدم  المفضول علی الفاضل)

v     تواضع واجد شئ نسبت به فاقد ان انزجار طبع و فطرت است

v     امام علیه السلام مربی و امت اسلام متربی هستند. مربی باید نقیصه ناقص را کامل کند و کامل را متمم  باشد که او را اکمل کند.

اختلاف در تعیین شب های قدر

راوی می گوید: کُنْتُ عِنْدَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع، فَقَالَ لَهُ أَبُو بَصِیرٍ: جُعِلْتُ فِدَاکَ اللَّیْلَةُ الَّتِی‏ یُرْجَى‏ فِیهَا مَا یُرْجَى؟ نزد امام صادق صلوات الله علیه مشرف بودم، ابو بصیر خدمت حضرت عرض کرد: فدایتان شوم! آن شبی که در مورد او آرزوهاست - یعنی شب قدر - کدام شب است؟

حضرت فرمودند: فِی إِحْدَى وَ عِشْرِینَ أَوْ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِین‏. شب بیست و یکم یا شب بیست و سوم.

توجه داشته باشید صحبت‌هایی که ما می‌کنیم، از زمان ائمه علیهم السلام رایج بوده. ابوبصیر عرض کرد: فَإِنْ لَمْ أَقْوَ عَلَى کِلْتَیْهِمَا؟ اگر نمی‌توانم هر دو شب را به اعمال مشغول باشم، چه کار کنم؟

حضرت فرمودند: مَا أَیْسَرَ لَیْلَتَیْنِ فِیمَا تَطْلُب‏! چقدر ساده مطلوب تو در بین این دو شب پیدا می‌شود! یعنی حضرت باز جوب ندادند که شب قدر شب بیست و یکم است یا شب بیست و سوم.

ابوبصیر ساکت شد و روای روایت بحث را ادامه داد و عرض کرد: فَرُبَّمَا رَأَیْنَا الْهِلَالَ عِنْدَنَا وَ جَاءَنَا مَنْ یُخْبِرُنَا بِخِلَافِ ذَلِکَ مِنْ أَرْضٍ أُخْرَى. گاهی ما هلال ماه را در شهر خود رویت می‌کنیم ولی فرد دیگری از جای دیگری می‌آید و به ما خبر می‌دهد که در منطقه‌ی دیگری، رؤیت متفاوت بوده (در رؤیت هلال اختلاف می‌شود).

حضرت فرمودند: مَا أَیْسَرَ أَرْبَعَ لَیَالٍ تَطْلُبُهَا فِیهَا! چقدر مطلوب تو بین چهار شب راحت پیدا می‌شود!

این سؤال همان سؤالی است که الآن به بیانی در بین متدینین مطرح است. از شب اول ماه دنبال اند که طبق فتوای مرجع تقلیدشان شب‌های احیا کدام شب‌هاست. از این روایت مشخص  می‌شود که ائمه علیهم السلام در عصر خود نیز با این سوال مواجه بوده‌اند و پاسخ این بوده که: احتیاط کنید.

حضرت در ادامه فرمودند: أَحْیِهِمَا إِنِ اسْتَطَعْتَ إِلَى النُّور. اگر می‌توانی شب را تا وقتی هوا روشن می‌شود، بیدار باش.

روای می‌گوید به حضرت عرض کردم: فَإِنْ لَمْ أَسْتَطِعْ؟ اگر نتوانستم چطور؟ برای مثال اگر شب بسیار طولانی بود و یا شخص توان جسمی نداشت که تمام شب بیدار باشد.حضرت فرمودند: لاَ عَلَیْکَ أَنْ تَکْتَحِلَ اَللَّیْلِ بِشَیْءٍ مِنَ اَلنَّوْمِ. اشکالی ندارد که اول شب، به اندازه‌ی سرمه‌ای که به چشم می‌کشی (مقدار کم) بخوابی.اگر انسان شام سبک بخورد، خواب کم اول شب انرژی زیادی به او می‌دهد و می‌تواند تا صبح بیدار باشد.

جریان امسال ما مثل سوالی است که این راوی از امام صادق علیه السلام پرسیده است. فرض کنید به ما بگویند هر کس سحر بیست سوم ماه رمضان به فلان میدان بیاید، 5 میلیون تومان جایزه می‌گیرد. هیچ کس نمی‌پرسد شب اول به نظر کدام یک از مراجع؟ نمی‌توانیم هر دو شب را برویم! حتی اگر این دو شب به چهار یا شش شب هم تبدیل بشود، هر شب به آن جا می‌رویم. آیا مغفرت خدا این مقدار ارزش ندارد که ما برایش چهار شب احیا بگیریم؟!

فرض کنید جرمی مرکتب شده‌ایم و پرونده‌ی ما در دادگستری است و محکوم شده‌ایم. کار با رشوه و دور زدن قانون نیز درست نمی‌شود. کار با رشوه و وکیل و... هم درست نمی‌شود. در این شرایط می‌گویند: اگر عذر خواهی کنید، عذر خواهی شما را قبول می‌کنند. کدام یک از ما عذرخواهی نمی‌کنیم؟! ما برای تک تک گناهانمان در پیشگاه خدا پرونده داریم. اگر خدا بخواهد بابت هر کدام ما را مؤاخده کند، هیچ از عهده بر نمی‌آییم. شب‌های ماه رمضان، شب استغفار و طلب مغفرت است. اگر کوتاهی کنیم، ضرر و زیانش فقط به سوی خود ما بر می‌گردد.

 

* منبع روایت: کافی (ط - الإسلامیة)، ج ‏4، ص 156

برگرفته از maemaeen.ir

استراتژی نخ نمای شیطان چیست

◆◆◆تقابل عبادات !!!◆◆◆

آیا میدانید کاری که ابلیس ملعون را از درگاه خدا راند چه بود ؟ 
ابلیسی که از جنیان بود و بالغ بر 6000 سال در رتبه ملائک بود و کسی نمیدانست او از فرشتگان نیست و هنگام امتحان الهی، خباثت پنهانش عیان گشت و برای اولین بار به خدا پیشنهاد تعویض عبادت را داد !!!!! 

او اولین کسی بود که گفت :
«بجای»!! سجده بر تو نمازی بخوانم که هیچ ملک و نبی آنگونه نماز نخواند!!!!
نتیجه پیشنهاد چه شد ؟
نه تنها پذیرفته نشد بلکه سزای این گستاخی رانده و ملعون شدن از درگاه خدا بود..
بعد از هزاران سال ابلیس از جایی که خود ضربه خورد، ضربات جبران ناپذیری به بنی بشر وارد کرد و اورا به تباهی کشید و همچنان میکشاند: 
چطور ؟؟؟ 
او هیچگاه مستقیما نمیگوید نماز و روزه و حج را ترک کن .. بلکه استراتژی او اینست :
■■■ تقابل دستورات مستقیم و واجب خدا با سایر عبادات که عوام پسند تر هستند ■■■
به نمونه ها توجه کنید :
1- ترجیح میدهم بجای !! انکه در مسجد بنشینم و به کفشهایم فکر کنم ... در خیابان راه بروم و به خدا فکر کنم !! 
شرح : نویسنده با ظرافت نشستن در مسجد (با استعاره از نماز واجب ) را همراه با یک امر مذموم (حواس پرتی یا اشتغال به دنیا ) همراه کرده و یک مستحب ( تفکر به خدا) را جایگزین ان کرده
شنونده هم به به کرده و انرا تحسین نموده و پا جای پای شیطان میگذارد!!

2- " من رقص دختران هندو را از نماز پدر و مادرم بیشتر دوست دارم. چون آن ها از روی عشق میرقصند و این ها از روی عادت نماز میخوانند !!
(هر دو جمله از شریعتی است)

شرح :
نویسنده این بار گستاخانه تر یک امر حرام را جایگزین دستور خدا نموده و علاوه بر تهمت به پدر و مادر خود، باز هم با ممزوج کردن یک صفت ظاهرا بد عمل کننده به عبادت واجب الهی، انرا با یک فعل حرام همراه با عشق !! مقایسه نموده و عمل شیطان را تبلیغ مینماید.
■■■■■
نظایر این نوع استراتژی شیطانی را در متون مختلفی که در دنیای مجازی برای شما می اید را میتوانید مشاهده کنید:
تقابل عبادات واجب با مستحبات عوام فریب:
حج با ←کمک مالی به مستمندان
روزه با← سیر نمودن گرسنگان
نماز با ←تفکر و تشکر زبانی از خدا
و ...
حتی مستحبات با مستحبات دیگر:
نذری و مجالس امام حسین علیه السلام با ← جهزیه برای نوعروسان
زکات فطره و خمس و کمک برای احداث مساجد و ضریح ائمه علیهم السلام و .. 

تذکر: 
هیچ کس منکر خوبی اعمال مستحبی نیست و اتفاقا همین کسانیکه به انجام واجبات اهمیت میدهند عمدتا موفقتر به انجام مستحبات هستند..

ولی استراتژی شیطان گمراهی بندگان و جابجایی اعمال است حتی در مواقعی تلاش میکند بین خوب و خوبتر گزینه ما «خوب» باشه و همین کار، ابلیس را کافیست که آهسته آهسته انسان را از دایره فرامین الهی خارج نماید.