صفات امام درس دوم
بسم الله الرحمن الرحیم
اللهم صل علی کهف الحصین و غیاث المضطر المستکین
حجتک و کلمتک الناموس الاکبر الامام القائم المنتظر حجه بن الحسن العسکری
ارواح العالمین لتراب مقدمه الفدا
اللهم عجل فرجه و سهل مخرجه و اجعلنا من خیر اعوانه و انصاره و الفائزین لمشاهدته و الممتثلین لاوامره.
v امام علیه السلام باید اکمل مردم باشد در 1 - مکارم اخلاق 2- و حتی در غیر مکارم.
1 – مکارم
· امیرالمومنین علیه السلام : به خدا قسم شما را به کاری امر نکردم مگر خودم قبل از شما آن را عمل کردم. و شما را از چیزی منع نکردم مگر خودم از آن دوری کردم.
· امیرالمومنین علیه السلام : اگر تمام اقالیم سبعه رو به من بدهند که دانه جوی را به ظلم از مورچه ای بستانم، این کار را نخواهم کرد.
2 - غیر مکارم(تمکن دارد و نه این که به کار بگیرد)!!!:
· عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ عَنِ الصَّفَّارِ عَنْ یَعْقُوبَ بْنِ یَزِیدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ رَفَعَهُ قَالَ: قَالَ عَلِیٌّ ع لَوْ لَا أَنَّ الْمَکْرَ وَ الْخَدِیعَةَ فِی النَّارِ لَکُنْتُ أَمْکَرَ النَّاسِ.1
v عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ صَالِحِ بْنِ السِّنْدِیِّ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِیرٍ عَنْ حَنَانٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لَا تَصْلُحُ الْإِمَامَةُ إِلَّا لِرَجُلٍ فِیهِ ثَلَاثُ خِصَالٍ وَرَعٌ یَحْجُزُهُ عَنْ مَعَاصِی اللَّهِ وَ حِلْمٌ یَمْلِکُ بِهِ غَضَبَهُ وَ حُسْنُ الْوِلَایَةِ عَلَى مَنْ یَلِی حَتَّى یَکُونَ لَهُمْ کَالْوَالِدِ الرَّحِیمِ.2
· وَرَعٌ یَحْجُزُهُ عَنْ مَعَاصِی اللَّهِ :ائمه علیهم السلام هم نفس دارند و در معرض وسوسه هستند اما خودشان به اختیار خویش مجاهده می کنند.امیرالمومنین علیه السلام : إِنَّمَا هِیَ نَفْسِی أَرُوضُهَا بِالتَّقْوَى لِتَأْتِیَ آمِنَةً یَوْمَ الْخَوْف
· حِلْمٌ یَمْلِکُ بِهِ غَضَبَهُ : مرد شامی به امام باقر علیه السلام با کمال بی ادبی عرض کرد اینکه هر روز به خانه شما می آیم نه به خاطر این است که به شما ارادتی دارم. مبغوض ترین انسان ها نزد من، شما و جدتان است.... ایام احتضارش که رسید به غلامش سفارش کرد به حضرت باقر علیه السلام بگو که بر جنازه من حاضر شود... حضرت علیه السلام بر جنازه او حاضر شد، خطابش کرد زنده شد، حضرت با دست مبارکه بر او غذا خورانید و پرستاریش کرد. فرمودند او گرما زده شده است و به مرور حالش بهبود پیدا کرد... بعد از مدتی بر درس امام علیه السلام حاضر شد و سپس در جای خلوتی به امام خطاب کرد: اشهد انک حجه الله... حضرت فرمودند "ما بدا لک"... گفت آن زمان که یقین پیدا کردم روح از بدن من خارج گردیده خطاب آمد که روح را به بدن برگردانید که محمد بن علی برایش بعد از نماز دعا کرد
· حُسْنُ الْوِلَایَةِ عَلَى مَنْ یَلِی : أَخْبَرَنِی أَبُو الْقَاسِمِ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُولَوَیْهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَعْقُوبَ الْکُلَیْنِیِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عِیسَى عَنْ أَبِی یَحْیَى الْوَاسِطِیِّ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ قَالَ کُنَّا بِالْمَدِینَةِ بَعْدَ وَفَاةِ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَا وَ مُحَمَّدُ بْنُ النُّعْمَانِ صَاحِبُ الطَّاقِ وَ النَّاسُ مُجْمِعُونَ عَلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ أَنَّهُ صَاحِبُ الْأَمْرِ بَعْدَ أَبِیهِ فَدَخَلْنَا عَلَیْهِ وَ النَّاسُ عِنْدَهُ فَسَأَلْنَاهُ عَنِ الزَّکَاةِ فِی کَمْ تَجِبُ فَقَالَ فِی مِائَتَیْ دِرْهَمٍ خَمْسَةُ دَرَاهِمَ فَقُلْنَا لَهُ فَفِی مِائَةٍ قَالَ دِرْهَمَانِ وَ نِصْفٌ قُلْنَا وَ اللَّهِ مَا تَقُولُ الْمُرْجِئَةُ هَذَا فَقَالَ وَ اللَّهِ مَا أَدْرِی مَا تَقُولُ الْمُرْجِئَةُ قَالَ فَخَرَجْنَا ضُلَّالًا لَا نَدْرِی إِلَى أَیْنَ نَتَوَجَّهُ أَنَا وَ أَبُو جَعْفَرٍ الْأَحْوَلُ فَقَعَدْنَا فِی بَعْضِ أَزِقَّةِ الْمَدِینَةِ بَاکِیَیْنِ لَا نَدْرِی أَیْنَ نَتَوَجَّهُ وَ إِلَى مَنْ نَقْصِدُ نَقُولُ إِلَى الْمُرْجِئَةِ إِلَى الْقَدَرِیَّةِ إِلَى الْمُعْتَزِلَةِ إِلَى الزَّیْدِیَّةِ إِلَى الْخَوَارِجِ «2» فَنَحْنُ کَذَلِکَ إِذْ رَأَیْتُ رَجُلًا شَیْخاً لَا أَعْرِفُهُ یُومِئُ إِلَیَّ بِیَدِهِ فَخِفْتُ أَنْ یَکُونَ عَیْناً مِنْ عُیُونِ أَبِی جَعْفَرٍ الْمَنْصُورِ وَ ذَلِکَ أَنَّهُ کَانَ لَهُ بِالْمَدِینَةِ جَوَاسِیسُ عَلَى مَنْ یَجْتَمِعُ بَعْدَ جَعْفَرٍ النَّاسُ فَیُؤْخَذُ فَیُضْرَبُ عُنُقُهُ فَخِفْتُ أَنْ یَکُونَ مِنْهُمْ فَقُلْتُ لِلْأَحْوَلِ تَنَحَّ فَإِنِّی خَائِفٌ عَلَى نَفْسِی وَ عَلَیْکَ وَ إِنَّمَا یُرِیدُنِی لَیْسَ یُرِیدُکَ فَتَنَحَّ عَنِّی لَا تَهْلِکْ فَتُعِینَ عَلَى نَفْسِکَ فَتَنَحَّى عَنِّی بَعِیداً وَ تَبِعْتُ الشَّیْخَ وَ ذَلِکَ أَنِّی ظَنَنْتُ أَنِّی لَا أَقْدِرُ عَلَى التَّخَلُّصِ مِنْهُ فَمَا زِلْتُ أَتْبَعُهُ وَ قَدْ عَرَضْتُ عَلَى الْمَوْتِ حَتَّى وَرَدَ بِی عَلَى بَابِ أَبِی الْحَسَنِ مُوسَى ع ثُمَّ خَلَّانِی وَ مَضَى فَإِذَا خَادِمٌ بِالْبَابِ فَقَالَ لِیَ ادْخُلْ رَحِمَکَ اللَّهُ فَدَخَلْتُ فَإِذَا أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى ع فَقَالَ لِیَ ابْتِدَاءً مِنْهُ إِلَیَّ إِلَیَّ لَا إِلَى الْمُرْجِئَةِ وَ لَا إِلَى الْقَدَرِیَّةِ وَ لَا إِلَى الْمُعْتَزِلَةِ وَ لَا إِلَى الْخَوَارِجِ وَ لَا إِلَى الزَّیْدِیَّةِ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ مَضَى أَبُوکَ قَالَ نَعَمْ قُلْتُ مَضَى مَوْتاً قَالَ نَعَمْ قُلْتُ فَمَنْ لَنَا مِنْ بَعْدِهِ قَالَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ أَنْ یَهْدِیَکَ هَدَاکَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنَّ عَبْدَ اللَّهِ أَخَاکَ یَزْعُمُ أَنَّهُ الْإِمَامُ بَعْدَ أَبِیهِ فَقَالَ عَبْدُ اللَّهِ یُرِیدُ أَنْ لَا یُعْبَدَ اللَّهُ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ فَمَنْ لَنَا بَعْدَهُ فَقَالَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ أَنْ یَهْدِیَکَ هَدَاکَ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ فَأَنْتَ هُوَ قَالَ لَا أَقُولُ ذَلِکَ قَالَ فَقُلْتُ فِی نَفْسِی لَمْ أُصِبْ طَرِیقَ الْمَسْأَلَةِ ثُمَّ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ عَلَیْکَ إِمَامٌ قَالَ لَا قَالَ فَدَخَلَنِی شَیْءٌ لَا یَعْلَمُهُ إِلَّا اللَّهُ إِعْظَاماً لَهُ وَ هَیْبَةً ثُمَّ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ أَسْأَلُکَ کَمَا کُنْتُ أَسْأَلُ أَبَاکَ- قَالَ سَلْ تُخْبَرْ لَا تُذِعْ فَإِنْ أَذَعْتَ فَهُوَ الذَّبْحُ قَالَ فَسَأَلْتُهُ فَإِذَا هُوَ بَحْرٌ لَا یُنْزَفُ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ شِیعَةُ أَبِیکَ ضُلَّالٌ فَأُلْقِی إِلَیْهِمْ هَذَا الْأَمْرَ وَ أَدْعُوهُمْ إِلَیْکَ فَقَدْ أَخَذْتَ عَلَیَّ الْکِتْمَانَ قَالَ مَنْ آنَسْتَ مِنْهُمْ رُشْداً فَأَلْقِ إِلَیْهِ وَ خُذْ عَلَیْهِ بِالْکِتْمَانِ فَإِنْ أَذَاعَ فَهُوَ الذَّبْحُ وَ أَشَارَ بِیَدِهِ إِلَى حَلْقِهِ قَالَ فَخَرَجْتُ مِنْ عِنْدِهِ وَ لَقِیتُ أَبَا جَعْفَرٍ الْأَحْوَلَ فَقَالَ لِی مَا وَرَاءَکَ قُلْتُ الْهُدَى وَ حَدَّثْتُهُ بِالْقِصَّةِ قَالَ ثُمَّ لَقِینَا زُرَارَةَ وَ أَبَا بَصِیرٍ فَدَخَلَا عَلَیْهِ وَ سَمِعَا کَلَامَهُ وَ سَاءَلَاهُ وَ قَطَعَا عَلَیْهِ ثُمَّ لَقِینَا النَّاسَ أَفْوَاجاً فَکُلُّ مَنْ دَخَلَ عَلَیْهِ قَطَعَ عَلَیْهِ إِلَّا طَائِفَةَ عَمَّارٍ السَّابَاطِیِّ وَ بَقِیَ عَبْدُ اللَّهِ لَا یَدْخُلُ إِلَیْهِ مِنَ النَّاسِ إِلَّا الْقَلِیلُ .3
________________________________________
1 - شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة،
30جلد، مؤسسة آل البیت علیهم السلام - قم، چاپ: اول، 1409 ق.
2 - کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی (ط - الإسلامیة)، 8جلد، دار الکتب الإسلامیة - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق.
3 - مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، 2جلد، کنگره شیخ مفید - قم، چاپ: اول، 1413 ق.
